चित्रकलामा सानै देखी रुची थियो मेरो । बाबा कहिले देवी-दानवको कथा भन्नु हुन्थ्यो, कहिले झन्डै आफुलाई खाएको बाघको र कहिले काहीं, वर्माको युद्ध पनि वर्णन गर्नुहुन्थ्यो । म सबै कुरालाई आफ्नो drawing book मा ऊतार्ने भर्सक कोशीस गर्थें । 

 

 

"हेर् बाबु, एस्तो पो चित्र कोर्नु पर्छ" (बाबाले तस्विर ऊतारेको चित्र देखाउंदै भन्नुभो)। एस्सो हेरें .. गमलामा १०-१२ वटा सुर्यमुखी फुलहरु बनाएको चित्र थियो । एस्तो नाथे त मै बनाइहाल्छु; बाबाले मलाई किन उदाहरण दि'रनु भा'होला भन्ने लाग्याथ्यो त्यो बेला । तर मलाई के था ,महान Van Gogh को महान कृति थियो त्यो । 

 

 

बच्चैदेखी मलाई आंखा औधी मन पर्ने (महिलाको, भन्नै परेन)। जानी नजानी कोरिएका थुप्रै आंखाका चित्रले मेरो कोठा सजी-सजाउ थियो (अस्त -व्य्स्त) भनुम्न । मान्छेहरु किन blue eye को पछी दौडन्थे कुन्नी, मलाई भने hazel eye नै मन पर्थ्यो । कुनै दिन मेरो जीवनमा पनि यस्तै hazel eye भएकी राजकुमारी आऊनेछिन् भन्ने मिठो कल्पना बुन्दै सुत्थें म, हरेक रात । बजारको तल-माथि र क्लासमा भने सबै ठिटीका आंखा रिठ्ठाको डल्लो झैं काला थिए । यो ज्यानलाई फसाद थियो, कां खोज्नु hazel eye वाली ? नौ कक्षा सम्म एक्लई परियो, अरु सबैका GF र BF थिए । ... खै, कस्को सरापले गाई मर्दैन भन्थे, मोज गर्ने गर्दै थिए - आफु चाहीं थुक निल्दै !

 

 

 

१० कक्षाको पहिलो दिन थियो । ऊसो त त्यो 'रूम'ले दिमागमा डेरा पहिले देखिनै जमाएको थियो, senior दाई र senior पट्ठीको रूम भनेर झ्यालबाट कहिले चिहाईन्थ्यो भने; कहिले - स्कूल छोड्नुपर्ने र गुरुबाहरुको अब ऊप्रान्त दन्ड भोग्नु नपर्ने म्याराथुनको रातो रिबन एही हो भनेर हेरिन्थ्यो । जे होस् आज म पनि भर्ती भा'को थें कक्षा १० मा । हाम्रोमा co-education त थियो तर छुट्टा-छुट्टै बसेर .. २'टा row हुन्थे, २-२ वटा desk र चारवटा कुर्सी जोडेर बनाएको । एकातिर कोइलिदेवीहरु बस्थे, अर्कोतिर कोइलादेवहरु .. यो नियम त थिएन स्कूलको तर अघोषीत चलन तेस्तै थ्यो । कोठामा छिरेर एस्सो हेरेको, अगाडिको first र second desk त पढन्ते कोइलादेवहरुले सुरक्षित गरिसक्नु भा'रैछ, तेसो त म पनि 5th भन्दा तल कहिले झरेको थि'न तर आज 3rd desk मै झोला बिसाएं । क्लासमा, धेरै जसो त मै सँग नौ बाट ऊक्लिएका अनुहारहरु थिए तर दशमै गुल्टी बसेका थोर-बहुतको पनि दर्शन प्राप्त भो .. अनी अरु २-४ जना विल्कुलई नयाँ पनि देखिन्थे, शायद बाहिरबाट आएकाथे । घण्टी बज्यो; हामी सबै चौरतिर लागिम् । अहिले त अच्छा-खासा assembly hall छन् धेरै जसो स्कुलमा तर हाम्रालागी तेही चौर थियो, हावा-हुरी र पानी परेको बेलामा हामीलाई माफि हुन्थ्यो, श्रीमान गम्भिर .. र सरस्वती वन्दना गाउनलाई । 

 

 

 

(मलाई यहाँ एउटा कुरा share गर्न मन लागो है !) जतिबेला पनि "श्रीमान गम्भिर" सुनिन्थ्यो, हामी सतर्क मुद्रामा हुन्थेऊं । कक्षा कोठामा, चौरतिर जाँदा-जादै वा स्कुलको गेटमा .. हामी ठिङग ऊभिन्थेउं । गुरुजनहरु पनि एसै गर्नुहुन्थ्यो । मैले यहाँ राजाबादको राग अलाप्न खोजेको होइन, young generation लाई जानकारी मात्र दिंदैछु .. एस्तो पनि हुन्थ्यो हाम्रो बेलामा ... 

 

 

 

हिंड्न यार पछाडि जाउं, गुरुले मेरो झोला तान्दै भन्यो । 

बल्ल-तल्ल त 3rd बेन्च मिल्याछ, यिं बस्न यार । 

पछाडि प्वांट मालहरु आकाछन् के हिन्न (ऊस्ले मेरो कानमा साउती गर्दै भन्यो)

माल भने पछी शिवजिका पनि तीन नेत्र खुल्छन रे ! आफु बबुरो सामान्य मनुज न ठहरीयो .. लागें ऊस्कै पछी झोला च्यापेर । तर ऊस्ले ठाउँ देखायो, कोइलिदेवी पट्टिको last bench ! 

यार यो त केटीको __

छोड्न यार, अन्त कतै ठाउँ मिलेन भन्दिम्ला सरलाई । 

तर ऊता त खाली छ त गुरु ! 

कोही आएर बसी हाल्लानी, बस्न यार - हामी भन्दा अगाडिकी एक 'माललाई' आंखाले ईशारा गर्‍यो । 

यो मन फेरी पग्लियो, तेहीं बसें । हामी केटी पट्टी बसेकाले हो वा ईर्श्याले हो, केही भलाद्मीहरु खास्-खुस गर्दै थे, बाल भो । 

 

 

 

अगाडि एउटा कुर्सी खाली नै थियो, अरुमा तिन्वोटी देवीले आशन जमाउनु भाथ्यो । सबै नया थिए क्यारे अनी छुट्टा-छुट्टै स्कुलबाट आएका, एक-अर्कासँग कुरा नगरि बसेकाथिए । पछाडिबाट ठम्याउन गार्हो थियो कुन चाँही राम्री हो भनेर तर मेहेन्दिले हो कि natural नै हो, side वालिकी, जो ठीक मेरो अगाडि थि, ऊस्को कपाल कफी कलरको थियो .. बास् आफुलाई तेही मन परी । "यो खैरो कपालवाली, मेरी है" - म कुनै मुकाबला गर्ने पक्षमा थिन, गुरुलाई सुट्क्क स्पस्ट पारीदिएं । ऊस्ले पनि हुन्छ भन्ने पारामा टाउको हल्लायो, यो ज्यान स्वप्न नगरिमा मोतिचुरको लड्डु खांदै थियो, गुरुबाको entry भो । पहिलो दिन, पहिलो क्लास । केही introduction वाला नाटक गर्छन् कि भनेको, होइन रेछ । गुरुबा सिधै chapter 1 फलाक्न थाले, ऊस्को नाम नि था भएन ।  

 

 

 

गुरुबाको भाषणमा खास्सै रुची थिएन .. म अरु नै के-के सोच्दैथिएं, ऊस्को scale झर्यो ! ऊठाइ .. र ऊठाउंदा-ऊठाउंदै एउटा NOT INTERESTED लुक पनि दि । यो ज्यानलाई सत्र पर्‍यो ! ऊस्को अंखाको रङ थियो - hazel ! मैले प्रशन्न मुद्रामा गुरुतिर केही भन्न हेरें तर ऊस्ले पहिलेनै केही लेखिसक्या रइछ, कापी मतिर पास गर्‍यो । (हामी हल्ला गर्न नपाउने बातावरणमा एसरिनै कापिमा लेखेर वार्ता गर्थिम्) कापिमा लेखिएको थियो "तेरी आमा पैले नै book भईसक्या रईछे भने !" 

क्रमश: 

View/Share this post only

गाजलु ति ठुला ठुला आंखा (कथा) भाग ३ 

 

 

दिमागमा तर सब भन्दा ठुलो प्रश्न एही थियो - गुरु कसरी फेल भयो ? 

 

 

 

स्कुल प्राङगण्मा पुग्नासाथ, हाम्रै circle को अर्को तोरी लाउरे पनि झोक्राइरा'को भेटियो । 

ओेए मुले ! तं पनि __

यार, गुरुको result था'पाईस् ? 

त्यो त था' भो, त्यै भेर दौडिंदै आ'को । तं पनि गैइस् कि क्या हो ? किन नुन खा'को कुख्रा जस्तो ?

म त पास छु तर गुरु ठिस् भएछ .. कां छ त्यो साले, आएन ?

"के गलफत्ती गरिरा' ? principal को मा जुम न छिट्टो" बिनु अधैर्‍य भईसकेकी थि' सायद, पड्की ।

 

 

 

Principal Sir कता-कताबाट मेरो फुपाजु पर्नुहुन्थ्यो तर आज म "नातालाई" बिचमा आउन दिनेवाला थि'न । गुरु हामी जत्तिकै जान्ने student थियो । जब हामी 80 above ल्याएर pass भएकाथियौं भने गुरु कसरी फेल भयो ? Percentage तल-माथी हुन सक्थ्योहोला तर फेल नै त हुन नपर्ने .. हाम्रो calculation एही थियो । 

 

 

 

हामी चार जनाले हेड्सरलाई घेरेर ऊभिएकाथियौं, हेड्सर पनि आफ्नै सुरमा कड्किंदैथे .. 

तेल्ले जांचै दिएन त, हाम्ले पास गर्न मिल्छ ?

जांच कसरी दिंदैन सर ? हामी सब साक्षी छौं, खै mark-sheet देखाउनुस् । 

mark-sheet त सम्बन्धित विध्यार्थी वा अभिभावकलाई मात्र दीईनेछ, तिमीहरुलाई देखाउनु जरुरी छैन । 

सर हामी शिक्षा कार्यालय जानेछौं 

जां जानु छ जाओ, जे गर्नु छ गर, यदी जांच नै नदिएको विधार्थीलाई पास गर्नु पर्छ भन्ने कानुन बनेछ भने म पनि अदालत सम्म जाउंला 

सर, जांच त हामी सँगै बसेर दे'कोहो, तपाईं भन्नुहुन्छ दिएको छैन । 

सिधा कुरा हेर ! discussion ले केही हुनेवाला छैन, मलाई आफ्नो काम गर्न द्याओ । 

सर एउटा फोन गर्न मिल्ला ?

NO n get out ! 

 

 

 

स्कुल गेट्को बाहिर दाहिनेतिर नारान दाइको PCO थियो, हामी तेतातिर जांदै थियौं तर दिमागमा अनेकौ नम्बरह्ररु आफै dial हुंदैथे । 

"य सुनत" (श्रिधर सर, जो हाम्रो लेखा सिक्षक हुनुहुन्थ्यो, बिच्मै रोक्नुभो)

हजुर सर !

तिमेरुको कुरा अलि-अली सुनें, ऊस्को उत्तर पुस्तिका मेरै दराजमा छुटेको रइछ । पास नम्बर हालिदिम्ला म । 

तर हेड्सरले त जांचै __

म कुरा गर्छु नि । (श्रिधर सरले छक्का मार्नुभो ! यहाँ अम्रिकन मित्रहरुलाई भन्दिहालुम, वहांले home run ठोक्नु भो) 

 

 

 

गुरु पनि पास भएको थियो, जिन्दगी फेरी तेइ रफ्तारमा बढ्न थाल्यो । ट्युसन .. गेस पेपर .. ल्याऊनु-छोड्नु आदी ईत्यादी । कहिले काहीं combine study पनि हुन्थ्यो, तर सबै कवाबमा कहीं न कतै बाट हड्डीहरुको ऊपस्थिती पनि भईहाल्थ्यो, यो रोक्न नमिल्ने काण्ड थियो । कैले काहीं सिनेमा हलतिर पनि गैन्थ्यो, तर त्यो बेला romantic सिनेमा लागेपो ! सबै एक्सन प्रधान हुन्थे । उ मतिर किन टांस्सिन आउंथी ! 

अबत भन्न यार, फर्सी धेरै पाक्यो भने .. कुमार दाईको गीत याद होलानी .. (गुरु मलाई धेरै पटक भन्थ्यो)

SLC आउंदैछ यार छोड्न । टाईम छ नि । (मलाई लाग्थ्यो, मैले एदी भन्दी हालें भने फेरी उ पनि "छोरीको बारेमा सोच्ली" .. तेसै त ऊनिहरुलाई पढ्ने मौका कम मिल्छ घरमा)

कुन दिन चिलले मुसो ऊडाउंछ, अनी  था'पाउंछस् । 

गुरु, मलाई एउटा महान हिन्दी डाइलग याद भो; आज्ञा छ कि .. 

ईरसाद .. 

जब् सुरत अच्छी नही हो ना, कम से कम बातें अच्छी कर्नी चाहिये । 

हो-हो, अब line मा आउंदैछस् truth bites के ! मेरी भा' कि भे अहिले सम्म भगाईसक्याहुन्थें । 

कल्ले रोक्या छ बाबु, मैले ! कि पात्रो हेर्दैछस् घुंग्रुलाई भागाऊन ? (गुरुको वाली जो अर्कै स्कूल्मा पढ्थी, ऊस्को कपाल अलि-अली curly थियो, तेसैले ऊस्को न्वारन हाम्ले गर्देकाथिम् .. घुंग्रु ! सापेक्ष्य मत्लव अरु पनि केही निकलिन्छ; नर्तकिहरुले खुट्टामा जो बांध्छन - नेपालीमा चांप भन्छन क्यारे ! वा चांप जस्तै हो)

"मैले नभन्या हो र, तेरी आमा डाक्टर्नी नबने सम्म ब्या' नगर्ने रे" ऊस्को दु:ख एस्तो रेछ । 

लौ ! green signal त दि'सक्या रइछे त घुंग्रुले ! अहिलेनै भागे भईगो नि । तेस्पछी त सँग-संगै ISc - MBBS .. मोजै मोज, तेरो सुड्डो पनि खुश् । (uncle पेशाले डा. होइसिन्थ्यो र छोरोलाई पनि तेइ रुपमा देख्न चाहनुहुन्थ्यो साएद । मैले "पेशा" एस्कारण भनेकोहुं कि जिविकोपार्जन र कर्ममा धेरै भिन्नता छ सायद, पैसाको तुलना हैन यहाँनिर) वाद्विवाद नै गर्ने हो भने त अरु थुप्रै शब्द पनि आइपुग्छन फेरी .. job, कार्य, नोकरी .. तर म दुइटा कुरा देख्छु । एक, मानीस जो आफ्नो स्वार्थकोलागी मात्रै पैसा कमाउंछ । दोश्रो, मानिस जो अरुको स्वार्थ पुर्ती गर्दै पैसा कमाउंछ । 

"य बाबा, मेरो त ल कम्सेकम केही plan छ भनुम्न ! तैंलेत अझैसम्म पनि .. " 

(ऊस्को र मेरो combine study एस्तै हुन्थ्यो, प्राय)

 

 

"भोली तिमेरुनी ट्युसन नजावोन है, आज सरलाई भनुम" मेरी राजकुमारीले मम पसलमा भनी । त्यो बेला त ज्यानै दिन तयार थिएं ... म चुप् । "तिमिहरु पनि ब्रत बस्या छौ र" गुरुले शंका पोख्यो । "तै पनि help त गर्नै पर्छ नि" बिनुले स्पष्टिकरण दि' । 

 

 

भोली, अर्थात स्वस्थानी साङेको दिन । नदिकिनारमा, गोमादेवीहरु जीउभरी के-के दलेर कांडा चपाउनुहुन्थ्यो । एक पटक शाली नदी पनि पुगें आमासँगै । कती भक्ती, श्रधा र विश्वासले गोमादेवीहरु पूजापाठ गर्नुहुन्थ्यो ! र सजिलै डुबुल्की मार्नुहुन्थ्यो, त्यस्तो चिसो पानीमा (तर आफ्नालागी हैन, पतिदेव र परिवारकालागी ।) धन्य नारी ! तर धार्मिक आस्थाबाट मेरो विश्वास ऊठ्दै गयो, जब तिनै गोमादेवीका पतिदेवहरु कतै क्रान्तिका नामले मारिए; कतै जड्बादिका नामले मारिए; कतै पुंजिबादका नामले मारिए भने .. जीवनभर कमैया बनेर कती आँफै मरे । 

 

 

धर्म म पनि मान्छु, नास्तिक हैन म । तर; ढुङ्गाको मुर्ती पूजा गरेर .. ढोगेर .. मन्दिरमा सौ रुप्यां दान गरेर "तथास्तु" मिल्छ भन्ने लाग्दैन मलाई । एसो भनीरंदा मेरो पट्टक्कै यो आसय होइन कि म कसैको आस्थामा चोट पुर्याउं, वहांहरुको आ-आफ्नो छनौट-स्वविवेक र अधिकारको विषय हो यो । in fact हरेक तिजमा सुधा मलाई भोकै कुरिरा'हुन्छे, म पनि भर्सक घर छिटो पुग्छु । "बिचरी दिनभरी भोकै होली " मनमा एही हुन्छ । तर जब म ऊस्लाई पहिलो गास ख्वाउंछु ... ऊस्को आंखामा तैरिरहेका हजार खुशी देखेर, म एसै त्रिप्त हुन्छु । 

 

 

 

 

कती पटक मैले भने, यो सब किन सुधा ?

छोड्नु न धर्म-कर्म भन्ने चिज पनि हुन्छ नि । 

त्यो "चिज" मलाई था' छैन । धर्म मलाई लाग्छ, हाम्रो बांचाइ र सामाजिक अनुशासनसँग गांसिएको हुनुपर्ने हो । 

 

 

 

 

(माफ गर्नुहोला, म कता सप्तरङी माया पिरतिको कुरा गर्दै थें, धर्म व्याख्याता पो हुन पुगिएछ) भोली स्वस्थानी साङेको निम्तो छ निशाकोमा । 

क्रमश: 

Last edited: 09-Nov-12 11:22 PM

View/Share this post only

 

हैन त्यो गाजलु खैरो आँखाबाट कथा कता हिड्य भन्या धर्म-भौबान पो कुरो गर्न थाल्यौ त क्याली... तर मेरो त तिम्रो सोचाई हाम्रा भौबान बारे चै त्यक्कै मिल्दो रैछ है.... बस्ताबमै सत्य भन्यौ नारी धर्ति नै हो .... 

 

मेरो नि इश्कुलां एक फेर हाम्लाई ग्याम हेर्न चैन्जो नालाग्य सुरां हड्ताल (तेती खेर मिनिंग नि था'थेन) गरम भनेर हड्ताल गर्या चाइनि एउटा कथा थो .... भन्न पर्ला कुनै दिन.... 

 

लौ बढी पो पोखियेछ कि क्या हो गाँठे ...... हेत्तेरी राम्रो लेख देख्ने नहुने भन्या बहकि हाल्ने यो मन पनि .....तुत ..........ल फेरी अर्को भागको पर्तिक्ष्यामा छु है ......... 

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

 कमेन्ट नगरे पनि पढी रहेको छु है.... अरु थप्दै जाउ....

View/Share this post only

View/Share this post only

 

भोली स्वस्थानी साङेको निम्तो छ निशाकोमा । 

 

 

'घर छोड्ने रात' भन्ने मनोबाद पढ्नुपर्थ्यो हाम्ले नेपालीमा, जस्मा आवाशिय विद्यालय जानुपर्ने र अन्ने ऊत्साहले गर्दा लेखकलाई रातभरी निन्द्रा लागेको हुंदैन । आज मलाई तेस्तै भा'थ्यो तर कारण; यो ज्यानको अर्कै थियो । कतिखेर बिहान होला र दौडिम्ला भन्ने भईरह्यो । जान त सयौं पटक गा' हो ऊस्कोमा तर खाली फोकट्मा २टा नमस्कार खेर फालेर आउंथे म (एउटा भेट्दा अर्को छुट्टींदा) । न आन्टिजिले कहिलेइ चिया-कफी सोध्नुभो नत अंकलजिले कहिलेइ आफुसङै सोफामा बस भन्नुभो । तर भोलिको नजारा भिन्नै हुनेवालाथियो ! एक महिना जस्तो पहिलेनै अंकलजी कुनै अर्को जिल्लामा 'तेल लिन' गैसक्नुभाथ्यो, र आन्टीजी पनि आज नदितिर 'तेल लिन' जानेवाला हुनुहुन्थ्यो ! घरमा हुनेवाला थि .. princess hazel eye ! 

 

 

"दाइ चिया" रमा छतमै आईपुगी । म छतमा हुनुको सिधा मत्लब हुन्थ्यो, चुरोट तान्नु । घरका शायद प्राय सबै सदस्यलाई था थियो तर डिस्टर्ब गर्न कोइ आउंदैनथे, यो बैनी बाहेक । 

किन ? आज मेरो टेबुल भाग्यो कि क्या हो कतै ? 

गाथें, तपाईंलाई देखिन .. अनी । हैन कत्ती तान्नु पर्ने हो ब्यान-ब्यानै ! कुन दिन आमालाई भन्दिन्छु .. था होला तेस्पछी । 

रमाss तं कस्की बैनी रेss ?

भो-भो धेरै चेपारो घस्नु पर्या छैन, मैले पो आफ्नै दाई मान्या छु .. तपाईंकोलागी त काम गर्ने केटी त हुम् म । 

तेरो दांत जती सब् हात्मा राख्दिन्छु है अईले .. मैले कैले भने त्यस्तो ? 

था छ दाई, जिस्केको मात्रै । मैले तेती पनि भन्न पाउंदिन त ? 

पाउंछेस् .. तर हेर् रमा, केइ कुरा छ भने बाबा-आमासँग भन् अथवा मलाई भन् तर यो काम गर्ने - साम गर्ने नसुना मलाई; हैन भने आईन्दा राखी पनि नबान् मलाई । (मैले अर्को चुरोट सल्काएं)

ऊss ! फेरी सुरु भो ! मुखबाट एत्तिकै निक्ल्यो दाई, भन्नुस् रिसाएको छैन .. (उ २टै कान समातेर ऊभि')

भो-भो नाटक छोड्, नौटंकी ! तं त फिलिम्को हिरोनी हुनु पर्ने बुझिस् .. खुब चर्तिकला आउंछ तंलाई । 

जाउं त दाई, राजेश हमाललाई भन्दिनुस् न । (हांस्दै मतिर आई रमा)

हे भगवान ! म तंलाई कसरी सम्झाम् । फिलिम्मा लिने त director र producer ले हो । राजेश हमाललाई त अगाडिबाट पैसा दिन्छन्, पछाडिबाट कोर्रा हान्छन् .. अनी नचाउंछन आफ्नै तालमा । हेर्, तं अली ठुलि हो .. लेखा-पढी पनि गर् अनी आँफै बुझ्छेस सब् कुरा । 

खै गिलास दिनुस् ! चिया सक्या भे, म हिरोनी बन्दै गरुम्ला । 

ए रमा सुन्त ! आमा कां हुनुहुन्छ ?

आमा त अघिदेखी के-के फुल प्रशादि मै जुट्नु भा छ । था छ दाई, एस्पाली त दिदी पनि जानुहुने रे !  

तं पनि जान्छेस् कि ? भन्दिम् आमालाई ? 

भो जानु पर्या छैन, पर्सी unit test छ आफ्नो .. को पढ्देवस् .. दाई आज ___

आज माफी दे यार प्लिज, कतै जानु छ मलाई । भोली मज्जाले पढाम्ला तंलाई, ठीक ? आखिर तेरो test पर्सी त रइछ नि । 

क्या हो दाई ! आज 'बिराली' दिदिले कतै बोलाउनु भा'छ र ? 

तं खुरुक्क जा त, एइ लाइटरले खान्छेस् नत्र । 

(ऊस्ले तिर अन्ध्यारोमै मारेकी थि तर 'निशा'नामै लागेकोथ्यो)

 

 

 

आमा र दिदी निक्लिने तरखरमा हुनुहुन्थ्यो, म कोठामा पढे जस्तो गर्दै थें; बोलावट आइपुग्यो । 

हेर्न बाबु हिंजै देखी भनेको यो मोरो किस्नेलाई, अइले त प्याट्रोल छैन भन्छ ! 

आमा .. तेतैबाट जांदैहुनुहुन्छ, बाटोमा भरे भईगोनी - किन बजार ऊचालिर'नुभा ? 

हिंड्न बा तं पनि, बाटोमा केइ भो भने हाम्ले के गर्नु ! 

केइ हुन्न आमा, ढुक्क भएर जानुस् । कृष्ण दाई हुनुहुन्छ त । दाई ! कती छ र पेट्रोल ? म बाइकबाट हाल्दिम् ? 

हैन, पर्दैनहोला बाबु । मैले त कम छ मात्र भन्याथें ___

तं असत्ती नबोल्, हिंजै भन्या हैन मैले .. (आमाको पारो घट्नेवाला देखिन, दिदिलाई ईशारा गरें)

जाम्न आमा पुगिहालिन्छ, केइ हुन्न, ढिला हुन्छ फेरी.. कृष्ण दाई गाडी चलाऊनुस् ल । (दिदिले आमालाई डोर्याउनुभो)

ल आमा स्वस्थानी माताको नाम लिनुस्, जानुस् । केइ पर्‍यो भने मलाई खबर गर्नुस्, म आउंछु, हुन्छ ? 

(घरबाट दुलही बिदा गर्दा अलिक गाह्रो हुंदोहो शायद .. तर मेरी आमा घरबाट निक्लींदा केही न केही रामकाहानी हुन्थ्यो नै, हरेक कुरा perfect चाहिने वहांलाई)

 

 

बल्ल-तल्ल निशाको घरमा पुगियो, करीब १० बजेको थियो विहानको । सेतो कुर्ता सल्वारमा परी जस्तै देखिन्थी उ .. र मुर्छा पार्ने ऊस्का ति आंखा .. खै ! कसरी बयान गरुं म । 

चिया खान्छौ ? 

भो, ब्यानै खाको । 

मेरो हातको खाइ त हेर ! 

(तिम्रै हातको हो भने त जहेर पनि पि'दिम्ला .. मनले मात्र बोल्यो, मुख चुप थियो) बनाउ न त, केही help चाहिन्छ ? 

धन्दा नमान, टन्नै काम छ तिम्रोलागी । 

ज्यालादारी हो भने त ठीक छ, मुफतमा चाइं केइ गरिनेवाला छैन है । 

अरे वा ! अच्छी-खासी दोस्ती भो यो त ! भाडा नै तिर्नुपर्ने भय म तिम्लाई किन बोलाउंथे ? (ऊस्ले आफ्नै सम्झे झैं लाग्यो, मैले चाइं 'छोरी' सम्झें)

ल माते, हात खडा ! आज श्रमदान गर्ने भएं म .. खुश् ? 

अनी हाम्रो gang के गर्दै छन नि ? 

खै मेरो त आज कुरा पनि भा'छैन, होलानी सब्को आ-आफ्नो plan । 

बिनुले केइ त भन्याछैने ? 

निशा .. तिमीसँग कुरा गर्दा त लाग्छ, म कतै अदालतको कठघरामा छु । एती धेरै सवाल-जवाफ; पछी तिमी law लिएर नै पढ है । 

सोच्दै छु, अरु केही ? लौ चिया । 

 

 

आज वैतरणी तरे जत्तिकै भा'थ्यो ! पहिलो पटक बैठक कोठाको त्यो सोफामा बस्ने मौका; अंझ त्यै माथि आफ्नो मनले खाएकी तरुनीसङै चियाको सुर्को तान्दै । TV मा खै के कार्यक्रम पो चल्दैथ्यो, होशै रहेन । आफ्नो दिमागमा भने Queen Victoria र Prince Albert नाच्दै थिय । साँच्चीकै एदी नाचेकाभय, ऊनिहरु ballroom वा morris dance गर्दाहुन् तर आफ्नो नेपाली मन भने कृष्ण बिक्रम थापा कै लोकभाकामा ठुम्किन थाल्यो ... 

"सिन्धुली गढी घुमेर हेर्दा सुन्तलिमै कतिमा राम्रो दरबार मार्यो नि मायाले मार्यो, आजकालको जोबानमा हेर्यो सुन्तलिमै कस्तोपो होला घरबार मार्यो नि मायाले मार्यो ।" 

यो मन ऊडिरह्यो, सपनाको वायुपंखिमा मच्चिंदै - खुशीका बादलहरु जस्तै, गन्तब्यका क्षितिजहरु खोज्दै । 

आज तथ्य र साध्यसँग कुनै सरोकार थिएन, कल्पना र वास्तवीकतामा पनि कुनै साईनो देखिन, अप्राप्य र सम्भाव्यता बिच पनि कुनै सिमा कोरिए जस्तो लागेन । सबै कुरा आज सरल, सजिब र सार्थक लागेकाथिय; सबै कुरा प्यारो, पूर्ण र प्राप्य लागेकाथिय । मायामा मान्छे सत्य भुल्छ या सत्य खोज्छ, म यसै निर्क्योल गर्न सक्दिन तर तर्क र अड्कलबाजिकालागी यो मनमा अब जांगर र ठाउँ नै कां थियो र ? केही कुरा मनमा थियो भने - मात्र उ अनी उस्को साथ । मान्छेको २टा मन हुन्छ भन्थे, हो कि क्या हो जस्तो लाग्यो त्यो दिन । एउटा बिचार  मडारिएर आउंथ्यो - च्याप्प ! समाउं ऊस्को हात र राखिदिउं आफ्नो छातीमा अनी आफ्नो ढुक्ढुकी सुनाउं ऊस्लाई । चन्द्रमाले सागरमा बनाएझैं, ऊस्का ति जदुगरी आँखाको आकर्षणले मेरो मुटुमा बनाएका ज्वार-भाटाहरु महशुस गराउं ऊस्लाई । अंगालोमै बांधु ऊस्लाई र भुलुं संसार एक्छिनलाई । सामुन्द्रिक तटको बालुवामा कोरिंदै गरेका मेरा दिवास्वप्नहरुलाई विलिन पार्न अर्को छाल ऊर्लिएर आईपुग्थ्यो - हैन सम्हालिनु पर्छ । 

 

 

के टोलाइरा' ? चिया चिसो हुन थाल्योहोला । (च्वाट्-च्वाट् ! बिचरो मेरो वायुपंखि सपनाको २टै पखेटा काटिय, बर्लङ्ग यथास्थितिमा बजारियो बबुरो)

हैन यत्तिकै, आज first time यो सोफामा बस्न पा'को तेसैले दङ्ग पर्या नि । 

किन ? कसरी first time भो तिम्रो ? (ऊस्लाई हेक्कै रहेनछ)

खोइत ! तिम्रा बाउ-आमाले कहिलेइ बस् भनेनन्त आजसम्म ? 

तिम्लाई पनि आईस्योस्-बसिस्योस् भनीराख्नु पर्छ र ज्वाँईंसाबलाई जस्तो ! 

किन, ज्वाँईं हुन लायक छैन र म ? (बहुत हिम्मत बटुलेर यती भनें)

केरे ! बेसी हुने हैन ल । ऊस्ले मेरो दाहिने पाखुरामा प्याट्ट हिर्काइ, ऊस्को भावमा अलिकती आश्चर्य झुल्कियो - अलिकती लज्जा पोतियो, ममा भने अलिकती प्रोत्साहन पलायो । 

हाम्रो जोडी त गजब्कै देखिन्छ होलानी, के छ बिचार ? मैले दायां हात ऊस्को कांधमा राख्दै सिधै आँखामा नियालें । 

ह्याss joke नगर है मसँग, खै हात हटाउ । 

अच्छा ल ठीक छ । तिम्रो criteria हरु के-के छन् भनन्त । बा म fit पो भईहाल्छु कि ! 

हैन किन चाइयो तिम्लाई यो सब १२-२७ कुरा ? खुरुक्क त्यो बिस्कुट पनि सक्काउ त, kitchen मा जानु पर्छ एक्छिनमा । 

गजब छ बा ! हाम्लाई भन्दैमा के तिमी घटेर सानी भइहाल्ने हो र ? केटीहरु कस्ता लोग्ने खोज्दारेछन् भनेर पो त, फेरी भोली हाम्ले पनि कतै दर्खास्त फारम भर्नु पर्‍यो भने ति कुराहरु त जानिराख्नु पर्‍यो हैन !

तेसो भय जता आवेदन आव्वाहन गरिएको हुन्छ शोधपुछ केन्द्र पनि तेतै होला, मलाई केको टाउको दुखाई ? 

ओ हो ! help माग्दा पनि अब त टाउको दुख्ने भो है ! तेसोभे' मलाई पनि बस्नु पर्याछैन एस्ती स्वार्थिको घरमा बरु रमालाई पढाईदिय गुन त मान्ली ! मैले घुर्क्याएको नाटक गर्ने कोशीस गरें, तेसो त ऊस्ले 'जा' नै भने पनि म किन जादोहुं र ? 

ल भईगोन्त सरकार sorry, जतिखेर तिम्ले आवेदन फारम भर्नुपर्छ, मलाई भन्नु म help गर्दिम्ला भएन ? 

पक्का ? 

पक्का बाबा पक्का, गाइको मासु खानु । (हुनत यो कसमले अहिले अम्रिकामा खास्सै महत्व राख्दैन तर ऊस्ले तेसै भनेकिथी') 

ल म ढुक्क भएं तेसोभय, यै खुशीमा एउटा चुरोट खाएर आउंछु है त । 

लाज छैन है साथीको घरमा आएर चुरोट ऊडाउन ? बाटोमा त ल ठीक छ भनुम् । 

यि, सट-पेन्ट लाकैछुत !

हा हा very funny (ऊस्ले मुख बिगारी) । ए सुनन, कौशिमा नजाउ है सबैतिरबाट देखिन्छ, फेरी निशाको घरमा को केटो आएर चुरोट तान्दैथ्यो भन्छन् । तल जाउ पछाडिपट्टी । 

हे राम ! एउटा नाथे चुरोट खान पनि एत्रो सास्ती ? भन्दिनुनी मेरो boy friend हो भनेर ! 

चुsssप् फर्केर मात्र त आउन कस्तो कुटाइ भेट्छौ तिम्ले ! 

 

 

 

धेरै हिरो नबन है, ऐले औंला काटिन्छ अनी स्वाद भेट्छौ, बिस्तारै काट । (हामी भान्सामा थेम् । उ केराउ छोडाउंदैथी, म प्याज काट्दै)

हैन क्या यो रातो प्याज त कस्तो पिरो हुने तेइभेर छिट्टै सक्दिम् भनेको । (मैले सुंक्क-सुंक्क गर्दै भनें, ऊस्ले बडो ब्यङ्यपूर्ण हेराइ फ्यांकी मतिर)

कठैssबरा ! बिचsssरा ! कल्ले के गर्‍यो मेरो सानुलाई ? (प्याजतिर देखाउंदै) एल्ले - एल्ले हो ? एल्लाई म पाईss गरिदिन्छु अनी सानुलाई चक्लेट पनि किनिदिन्छु ल । नरोउ बाबा .. (ऊ जिस्किंदैथी मेरो आँखाबाट बर्‍रर आसुँ झरिहाल्यो, तेती भएपछी पुगिहाल्यो ऊस्लाई) ऊ-ऊ ! लौत अब, आसुँ पनि झार्द्या ! हा-हा-हा-हा ssss (कोठै रन्काउंदै हान्स्नथाली)। हे प्रभु ! ऊफ्फ् ! पेटै दुख्यो भन्या ! खै-खै यता हेरत .. ऊस्लाई अझैं जिस्किनु पुगेकोथेन ।  

अरे यार भो अब, पुग्यो त, प्याज काट्दा जस्को आँखाबाट पनि आसुँ आउंछ । 

तेत्रो ठुल्ठुलो ढिक्का चाइं कसैको झर्दैन है ! आन्टिले त kitchen मा पनि खुब help गर्छ भनिसिन्थ्यो त, यै तालले help गर्छौ घरमा पनि ! उ अहिले पनि हांस्दै थि । यस्तै हांसो-मजाकमै काट्कुट र पकाउने कार्यक्रम पनि सकियो । 

भात खाइहाल्ने हो कि चिया बनाम् ? (चिया भनेपछी उ र म जहाँ-जहिले पनि ready तर मलाई भोक पनि लागेको थियो, लगभग १ बजेको हुंदोहो दिनको) 

बिहानदेखी त्यै १ कप चिया र ४ वोटा बिस्कुटमै टार्यौ, फेरी अब चिया ? आफु झन भोकै दौडंदै आको ! 

हे भागवान ! अघी नै भन्नुपर्दैन त लाटा ? स्वस्थानीकोलागी बनाएको तेत्रो खाने कुराहरु थिए, मैले त तिमी घरमै केही खाएर आएकोहोला भनेर - तिम्लाई देखेर त मेरो पारो कहिलेकाँहीं कस्तो तातेर आउंछ भने नि, ल खुरुक्क बस त्यां ! म पस्केर ल्याउंछु । ऊस्ले आदेश दि, म फिल्टर खोलेर जारमा पानी थाप्न लागें ।  

 

 

यो angle लाई किन perpendicular देखाइरनु पर्‍यो ? योसँग एस्लाई alternate देखाइदियो भनेत तेत्तिकै prove भईहाल्छनी । हामी खाना खाइवरी फेरी चियाको सुर्को तान्दै ऊस्को bedroom मा, math को theorem discussion मा जुटेकाथियौं । 

हो त है ! सरले जहिले पनि लामो तरिकाले मात्र सिकाउनुहुन्छ के दिक्कै लाग्ने । 

म भरसक पढाईप्रती केन्द्रित रहेको देखाउने चेष्टा गरिरहें तर मनले मानेपो ! यो मन त आफ्नै कुची र रङहरुसँग खेल्दै गयो, भविश्यको क्यानभाषमा मिठा आकृतिहरु बनाउदै । सबै आकृति मुर्त र मस्त थिय । कल्पनामा मानिस कती कुशल कुचिकार बनिदिन्छ ! रङ्हरुको मिश्रणमा कस्तो राम्रो सामन्जस्यता आइदिन्छ अनी हरेक stroke पनि आफुले चाहेजस्तै कसरी चट्ट मिलिदिन्छ ! एउटा बान्की परेको कलाको जन्म गर्छ यो मनले जहां कुनै त्रुटी छैन, जहाँ कुनै रङ थोपरे जस्तो वा कुनै रङको कमी भय जस्तो लाग्दैन; आहा ! बांचाइको त्रिष्णा पनि यस्तै त्रिप्त भईदिय । 

suppose हाम्ले यांबाट diagonal खिच्यौं भने यो र यो पनि त supplementary हुन्छ, हैन ? (निशाले ह्वार्‍र आगो बाली - मेरो सुन्दर कृति भुस्स खरानी भो)

अं, जसरी पनि X को मान पत्ता लाउने त होनी । (हामी अहिले कुनै अर्को topic मा थेम्)

 

 

दुइधारी तरवारमै रेटिएर बित्यो त्यो दिन । पिरतिले एकातिरबाट रेटिरह्यो, परिस्थितीले अर्कोतिरबाट । अन्तिम कप चिया घरपछाडि आंगनमा ऊभिएरै खाइयो । उ अंझै पनि periodic table को कुरा गर्दैथी, म चुरोट्को धुंवा फुर्‍र ऊडाउंदैथें । अब गोमादेवी आउने बेला पनि हुन लागेको थियो, यो ज्यानलाई घर पुगेर औषधी पनि खानु पर्ने थियो - अलिकती stock त गोजिमै पनि थियो तर ऊस्लाई म कम्पाउन्डर हुँ भन्ने था'थेन, पछी डा. साब बनेपछी मात्र था'पाकी हो । goodbye kiss र hugging को चलन ऊ बेला थिएन, तेसैले ज्यानलाई आश पनि लागेन, ऊस्को कपाल तानेर बाहिरिंदै मैले भनें - ल मोज गर अब । 

 

 

 

SLC पनि अब नजिकिंदै थियो तर मलाई SLC आउनुमा ऊतिसारो रुची र ऊत्सुक्ता थिएन जती सक्किनुमा । मैले ठानेको थिएं, SLC सक्किनसाथ म निशा समक्ष सहिर्दय र खुला प्रस्ताव लिएर जानेछु, मेरो प्रेमको डुंगामा सहयात्री बनिदिन; एउटा सुखद शयरकालागी - जीवनको एउटा स्वर्णिम सुरुवातकालागी । सिनेमातिर थुप्रै देख्या हो "तुम कब आवोगे ..." भन्दै लैला-मज्नु भनाउंदाहरुले क्यालेन्डरमा दिन-बार काटेको ! तेतिसम्म चाइं गरिएन तर थुप्रै अनिदा रातहरु भने काटियो, थुप्रै ऊकुश्मुकुशका पलहरु पनि काटियो । 

 

प्रतिक्षाको फल मिठो हुन्छ भन्छन मान्छेहरु तर प्रतिक्षाको घडी कती लामो र बेचैनिको हुन्छ, त्यो भने भुक्तभोगिहरुलाई मात्र था'हुन्छ । मष्तिस्कमा अनेकौ तर्कनाहरुको मन्थन भईरहने, केही राम्रा - केही नराम्रा, कुनै भयका कुनै भावुकताका । कुहिरोको काग झैं सोचाइहरु यता र ऊती तितर-बितर हुन्छन, निश्साशिंदै । प्रकृया र प्राप्तिका हजार सम्भावनाहरुले ऊसैगरी मुटुमा ढ्याङ्रो ठोकिरहने - गलीएला भन्ने पनि पिर, हराइएला भन्ने पनि पिर, हारिएला भन्ने पनि पिर । आशाको एउटा झिनो त्यान्द्रो समातेर बिचरो मनुज, धन्न यो अथाह जीवनसागरमा तैरने प्रयास गरिरहन्छ । तुफानी रातको भञ्ज्याङबाट एउटा पिल्पिले बत्तिले त्यो माथिको टाकुरी हेर्दै यात्री आँफैलाई सान्त्वना दिन्छ, शायद ऊक्लीहालिन्छ होला । तर खै ! त्यो झिनो त्यान्द्रो निमेषमै चुंडिन के बेर - त्यो पिल्पिले बत्ती झ्याप्पै निभ्न के बेर, किनकी हरेक प्रयास र हरेक सान्त्वनाहरु; सफलतामै तब्दिल कहाँ हुन्छन् र ? 

 

 

जसो तसो SLC दिंदै गैयो, राम्रै पनि हुंदैथियो । एकदिन science को परिक्षाको बेला केन्द्राध्यक्ष भई टोपलेका सज्जनले सबैका गोजी टक्टक्याय, अरुकाबाट त खै के-के निक्ले कुन्नी - आफ्नो गोजीबाट भने औषधी निक्लियो ! खुरुखुरु लेखिरा' विध्यार्थीहरुलाई बिनसित्तिको झन्झट ! मेरो पनि कन्सिरिको रौं ठाडो भो, "सर मैले त एकछिनमा खानुपर्ने, पानी मगाइदिनुहुन्थ्यो कि बरु" भनें । पाले दाइले mineral water को एक बोतल ल्याइपुर्याए, मेरो पालो एउटा गोली र एउटा ट्याब्लेट घुट्क्याइदिएं । एकैछिनमा त झनन्न हुन सुरु भईगो, distillation को चित्र कोर्नुपर्ने; आँफैले बाङो-बाङो देख्न थालें, झन्डै science बिग्रेको !  

 

 

कोही प्रशन्न मुद्रामा निस्किन्थे, कोही प्रश्नपत्र च्यात्दै निस्किन्थे, कोही चिट खोसिदिने गार्डलाई सराप्दै निस्किन्थे भने आफुलाई नसिखाइदिने साथीसँग ठुस्किने पनि हुन्थे कोही । अरुलाई केको चिन्ता, घरज्वाँईंलाई खानकै चिन्ता भनेझैं आफ्नो चिन्ता भने ज्युंकात्युं जिन्दाबाद थियो - कहिले SLC सक्केला भन्ने ! हाम्रो सर्कलमा जस्ले अगाडि सक्काए पनि गेट बाहिरको मम पसलमा कुरेर बस्थिम् । सबै भेला भईसकेपछी, सामान्य चियापान सँगै सामान्य चर्चा पनि चल्थ्यो त्यो दिनको बिषयको बारेमा । तेस्पछी, सबै आ-आफ्नो बाटो । म कम्पाउन्डर भएकोले, निशा सँगै ऊस्कै घरको बाटो भएर जानपाए हुन्थ्यो भन्ने सोच्थें तर गुरु रशायन-शास्त्री पर्‍यो, पारी राधिका दिदिको भट्टीतिर तानेरै छोड्थ्यो । 

छ्या यो भाईहरुत ! यास्याल्सिको बेला पनि कस्तो खानु पर्नेहोला ? ऊनको संधैको तेइ राग हुन्थ्यो । 

हाम्लाई पनि थाछ दिदी यास्याल्सि हो भनेर तर यो पापी आंतलाई थाछैन केरे ! खै छिटो एक हाफ blue riband र २टा भुटन पठाउनुस् माथि, अरु पछी भनुम्ला । हाम्रो दैनिक order करीब एस्तै हुन्थ्यो, दिदी काउन्टरमा बिजी रइछिन् भने त तेती पनि भन्नु पर्थेन । 'माथी' देखाएर ईशारा गरिदिए, ऊन्ले आँफैले जानेर पठाइदिन्थिन् । 

"चुरोट नि होss ?" राधिका दिदी काउन्टरबाटै चिच्याइन् 

"अंs, यास्याल्सिको बेलामा तपाईंका मितबाउले बोक्न दिंदैनन्त" सिंडी ऊक्लिंदै गर्दा गुरु पनि करायो । 

 

 

चुरोट्को धुंवाले कोठा गुम्म परेको थियो, जिन र भुटनमा हामी आ-आफ्नो परीश्रम लडाउंदैथिम् । खस्ला झैं देखिने सिलिङ फ्यान्ले फिर्-फिर् गर्दै घेरिएको धुंवालाई छेउ-किनारा लाउने असफल प्रयास गर्दैथ्यो तर बुढो गोरुको जस्तो काहानी थियो तेस्को पनि, हिंड्नै नसक्नेले जोतोस् कसरी ? 

अनी, के plan बनाछस्त ? घुर्लुक्क गिलास खाली गर्दै गुरुले सोध्यो । 

तं मेरोमा आउंछस् कि म तेरोमा आम्त आज ? मैले प्रतिप्रश्न गरें । 

त्यो कुरा हैन यार, SLC पछीको plan भन्या । 

हेर्न यार मलाई पनि के गरुम - के गरुम भईराछ ! लेटरै दिंदा राम्रो होला कि फोन गरेर भन्दिम् ! 

थुक्क साले ! तेरो दिमागमा त every time तेइ घुमिराछे है ! मैले after SLC को कुरा गरेको मुलेss bridge course पढ्ने हो कि होइन ? पढ्नेभे कता जाने हो, कुन कलेजमा admission लिने हो - त्यो कुरा गर्या बुझिस् ? आफु गर्छु आग्राको कुरा --

ह्या ! टन्नै टाइम छ नि तेस्कोलागी, कल्ले दिमाग खपाइबस्छ ऐलेदेखी नै । 

मेरो बाउले त अस्ती फोनमा सोधिसके तिमेरु कुन कलेज जाने हो भनेर, तेइ भ'र पो तंलाई भन्या । हजुरलाई त तेइ hazel eye बाहेक सबै छु: मतलब रइछ, के गर्नु !       

ल ल सोच्दै गरुम्ला, यो अलिकती पनि भ्याइहाल्त । लाग्नु पर्छ अब, भोली त last exam है ! अलि-अली मातेका मेरा अंखाहरु निकै चौडा र चम्किला पार्दै मैले भनें । 

"बाल भो" मुखभरी भुटनको बुजो चपाउंदै अश्पष्ट स्वरमा उ बर्बरायो । 

क्रमश:

View/Share this post only

हजुरको लेखाईको अनुपम रसले भोक कम हैन अझै बढ्यो पर्भो .... हजुरको लेखनशैलीले मेरो खोलापारिको दाइको याद दिलायो खै किन हो किन .... यो लेखले त्यो दाइको न्यास्रो अलिक हल्का गर्यो .... कर्मश पछिको कुराइमा उही थाने...

View/Share this post only

P.S. अर्को भाग म एकैछिनमा राख्दैछु, फुर्सद मिलाएर पढिदिनुभए आभारी हुनेछु । 

View/Share this post only

 

"बाल भो" मुखभरी भुटनको बुजो चपाउंदै अश्पष्ट स्वरमा उ बर्बरायो ।

 

 

भोली SLC को अन्तिम दिन थियो, म भने पानी बाहिरको माछो झैं ब्याकुल थिएं । सिरानतिर अढेस लागेर यत्तिकै guide को पानाहरु पल्टाउंदैथें तर दिमागमा न केइ घुसिरहेकोथ्यो नत मैले जबरजस्ती घुसाउने प्रयास गरें । मेरै मानशपटलमा मच्चिएको खैला-बैला जस्तो लाग्थ्यो पानाहरुमा पनि, अक्षरहरु कता-कता भागीरहेका झैं भान् हुन्थे । म अक्षरहरु खोजेर शब्द पनि बनाउन सकेको थिइन झन् शब्दहरु क्रम्बध: पारेर कांबाट अर्थ निकाल्नु ? त्यो भित्ते घडिको कांटाहरु स्वाट्टै घुमेर भोली भईदेनी हुनेनी !

"दाई खाना यिं ल्याइदिने होकी भान्सामा आउनुन्छरे ?" रमा कोठामा छिरी । 

हैन, म आउंछु भन्दे । 

 

 

तंलाई सन्चो छैन कि क्या हो ? आमाले झसङै पार्नुभो । 

ठीक छु त म । किन ? हजुरले कस्तो देख्नुभोर मलाई ? 

भुजा खेलाएर मात्र बस्याछस्त, नखाएर ! मिठो लागेन भने अरु केइ बनाइदिम् ? 

ए, हैन-हैन पर्दैन । अघी होटेलमा कच्याक्कुचुक खाथें, खास्सै भोक लाग्याछैन - तेसैले । 

धेरै किताबमै मात्रै ध्याउन्न पनि दिनु हुन्न के, दिमागलाई अलि-अली फ्रेश पनि राख्नु पर्छ । तेइभेर पनि होला भोक नलाग्या ! बिचरी मेरी गौमातेलाई के था' छोरोको ध्याउन्न केमा छ र किन भोक नलाग्या भनेर ! 

नखाने भए छोड्देन्त, म पछी वाइवाइ बनाएर हटकेसमा पठाइदिन्छु राती भोक लाग्यो भने खाएस् । 

म ऊठ्नै लागेकोथें गुरु आईपुग्यो । ओए ! बल्ल खांदैछस् तं ? 

के खान्थ्यो हेर्न, खेलाई मात्र बस्याछ अघिदेखी । बाबु चिया प्युंछस् तं ? 

चिया थरमसमै भर्दिस्यो आन्टी, म भुजा नै खान्छु । 

मेरो यो छोरो चाइं ज्ञानी छ, अचार कुन खान्छस् बाबु आंपको कि मुलाको ? 

२टै राखिदिनुस्न, यो हन्तकारीले खाइहाल्छ क्यारे ! मलाई त्यो टमाटरकै अचार थपिदिनुस्न बरु अलिकती । 

हो त, टन्न खानुत पर्छ नि यो ऊमेरमा । सबै तैं जस्तो हुन्छन् र ? 

गुरुको लहै-लहैमा मैले पनि भात सक्काएं । 

बाबु, तिमीहरुलाई म प्राउन चिप्स् पनि तारिदिन्छु है । 

हवस् ! भन्दै थरमस र गिलासहरु समातेर हामी कोठातिर लागिम् । 

 

 

मुझे निंद न आए मुझे चैन न आए ... गुरु अब कोइलादेव हुन थाल्यो । 

चुप लाग साले ! म कुरा बुझ्दिन र ? तंलाई ऐले नै किन उदित नारायण हुन पर्‍यो भनेर । टाइम-टाइम कि बात है प्यारे, हामी पनि हेरुम्ला ।

हेरेस्, तर एस्तो दिलफेंक आशिक भएर भातै खान त छोडिन्नहोला । 

घुङ्ग्रुले, घुङ्ग्रु बानेर कत्थक नचाउंदा अनी तेस्पछी देखिन्छ नि तेरो पनि ता-थै-तक-थै । ए सांच्ची ! तेरो किताबहरु खोइ त ? (ऊ संधै आफ्ना किताबहरु study table मै राख्थ्यो, आज देखिन) 

ल्याकोछैन, म त एक्छिनमा जान्छुहोला । 

ओ हो प्रभु ! के खुशीमा दर्शन दिन औतारिनु भोत, एकछिनकोलागी मात्र ? मत अब धन्य हुने भएं त ! 

कोइ-कोइ मायाजालमा भुतुक्कै भएर मर्नै लागेहोलान् भनेर संजीवनी पुर्याउन आको नि ! (दराज खोलेर हाफ blue riband निकाल्यो)

याssर, भर्खर भात खाइयाछ - भोली ब्यान जांच छ ___

तं आज रातभरी पढ्लास् वा सुत्लास् भनेर म पत्याउं !? एकेक् पेग मारुम् अनी माथि चुरोट तान्न जाम्ला के । फेरी तंलाई सबै रित्त्याएस् कस्ले भन्याछ र ? जती खान मन लाग्छ खाएस् । 

चिया खान ल्याको गिलास, ऊस्ले जिनले श्री गणेश गर्‍यो । दुबै गिलासमा आधा भन्दा केही धेरै खन्यायो, दुबैले ठाडो घांटी लायौं र लाग्यौं छत तिर ।    

 

 

भोली त श्री ५ को सरकारलाई डिस्टर्ब गर्न नपाईने होला क्यारे, म राधा दिदिकोमै कुर्नेछु । ऊस्ले yes भनिछे भने खुशी मनाम्ला केरे वर्ना गम ही सही ! 

तेरो पापी मुख् ! अली शुभ-शुभ त बोल् । 

मैले बोलेर र गरेर हुने भए त ऐलेइ कन्यादान गरिदिन्थें नि, क्यार्नु ! खप्परमा जे छ तेइ हुने हो ! 

एकछिन एस्तै भलाकुसारी भए, फेरी एक बाजी घुट्क्याइयो, फेरी एक बाजी छतमा पुगियो तेस्पछी गुरु लाग्यो । 

 

 

बाबा रामदेबको कुन्नी के-के जाती आशनहरु छन् ति बारे मलाई खास्सै ज्ञान छैन तर मेरो आफ्नै विषेश आशन हुन्थ्यो, सोचाशन । सिरानीलाई भित्तोमा ठड्याएर अढेस् लाग्ने अनी सोच्ने ! एउटा हातमा guess paper थियो, अर्को हातमा pen । ओछ्यानभरी अरु पनि पुस्तक र नोटबुकहरु छरिएकाथिए, छेवैको सानो टेबलमा आधा गिलास जती reloaded जिन पनि थियो । 

 

 

भोली लेखाको परिक्षा, तर अहं - syllabus अनुसार यो बैरी मनले पढ्न मानेपो ! भोली के गर्नेहोला, कसरी भन्ने होला, मान्ली कि नमान्ली ? रिसाउनेपो होकी ? एस्तै अवस्थाहरुको जोड-घटाऊले नै वासलात तयार भयो । ऊस्को त्यो कफी कलरको सिल्की कपाल, ति जादुमयी hazel अंखाहरु, सर्लक्क मिलेको नाक, पोटिला गुलाबी ओंठ, बर्षातले धोइएर पहिलो लालिमामा मुस्काएको सुनगाभा जस्तो स्निग्ध त्यो रुप, छुंदा पनि दाग लाग्ला जस्तो ऊस्को शौन्दर्य अनी जंगली मौरिको महले झैं मत्याउने त्यो यौवन - गोश्वारा भौचरमा एस्तै माधुर्यता र अलंकारहरुको नै प्रविष्टी भयो । म. ले. प. को फारम न. यती र ऊति महलमा के-के पर्छन् वास्तै भएन बरु आफ्नै सपनाको महल पो खडा गरियो ! 

 

 

"कत्ती भन्नु यो केटोलाई, रातभरी नपढ् भनेर । हेर त ! अंखा पनि रातो-रातो पारेछ ।" विहान चिया खांदा आमाले फेरी मात्री-स्नेह छताछुल्ल पार्नुभो । आमैलाई के था' यो केटोको अंखा पढाईले हैन अहोरात्र केटी-किर्तनले रातो-रातो पारेको हो भनेर !

छाडिदे बा त्यो चिया, म तंलाई कालो चिया बनाइदिन्छु । रमाss जा त नानी तलबाट तुलसी पत्ता लिएर आइज । 

मनमनै भनें, आमा पनि कां allopathy विज्ञ कम्पाउन्डर छोरोलाई homeopathy को जनम घुट्टी पिलाउने कुरा गर्नुहुन्छ ! यधपी, सुरुसुरु कालो चिया खाएर निक्लें म । 

 

 

प्रश्नपत्र पनि हातमा पर्‍यो । सर्‍रर शिर देखी पुछार सम्म नियालें, अहो ! प्रश्नहरु कती सजिला आएका भन्ने भान भो । लेख्न सुरु त गरें तर आफ्नै हात आज दुश्मन साबित भो, आफुलाई भने एक्कै क्षणमा डाङ-डुङ सबै लेखी सक्काएर कतिखेर फुत्त बाहिर निस्किम्ला भन्ने चटारो हातको ताल हेर्यो कछुवाको चाल ! मनको accelerator घाईं-घाईं र घुईं-घुईं गर्दै थिचिएको थिचियै छ, हातले भने speed लिने चुँ सम्म पनि गर्दैन ! हिंजो-अस्तिकै आफ्नै तालमा लेखिरहेछ ! engine oil को २टा गोली घुट्क्क्याइदिम्की भन्ने सोच्दैथें तर, अतिरिक्त उत्तरपुस्तिका थप्ने म नै पहिलो परेछु; अली राहतको साश आयो । बल्ल-तल्ल सक्काएर निस्कें । अब त मुटुबाट एउटा कांडा निकालेको जस्तो होलाकी भनेको के हुन्थ्यो, झन् अर्को कांडा पनि रोपिए जस्तो पो भो ! निशालाई कुर्नु पर्ने भो ! 

 

 

मम पसलमा पुगेर बस्न पनि भ्याएकोथिन, साउबा साख्खिन आइपुग्नुभो "अब त भाईहरुलाई हाइसंचो भोहोला ?"

(हाइसन्चो भाछ कि सन्चोहराम भाछ तिम्लाई केथा बुढा, भन्न मन लाग्यो) परिक्षा दिएर मात्रै भएन क्यारे अंकल, रिजल्ट पनि त राम्रो आउनु पर्‍यो नि । खै ! चिया ख्वाउनुस् - एउटा सुर्य पनि । 

म चिया-चुरोटमा मन भुलाउंदैथें, केही समय पछी गुरु पनि आइपुग्यो । 

म जाम कि बसम ? 

बस्न यार कोइ त आका' छैनन् । कस्तो गरिस ? 

ठिकै भो, अनी तेरो ? 

गर्न त राम्रै गर्याछु तर हतार-हतारमा handwriting चाइं पत्तुर भाछ । 

एक्-दुइ गर्दै अरु पनि थपिए, सरोकारवालीको पनि सवारी भो । सबै भेला भईसकेपछी फेरी एक राउण्ड चिया जांदै थियो, साउबा पुन: मख्खन दल्न आइपुग्नुभो "आज किन चिया मात्रै त ? आज त झन् मिठो-मिठो, धेरै-धेरै पो खानु पर्ने होन्त ।" 

हो कि बाजे तर तपाईंकोमा धेरै खाइयो क्या, तेसैले आज हामी सबै जना अन्तै गएर खाने प्लान छ । बिनुले भनी । 

के plan छ र ? मैले सात्तो गए झैं गरी निशालाई सोधें । 

आज हामी सबै नेवा: घर जाने भनेको के । ऊस्ले प्रस्ट्याइ । नेवा: घर उबेला गोजी गरम हुनेहरुकालागी चल्तिको र गुणस्तरीय नेवारी रेस्टुराँ मानिन्थ्यो । 

मैले पुलुक्क गुरुतिर हेरें । मुखको चिया साइडतिर भुर्‍रर छरेर फट्किंदै उ हांस्न थाल्यो, अरु चाइं के भो - के भो ? भन्दै सोध्न थाले । के भाथ्यो भन्ने कुरा त कि गुरुलाई था थ्यो कि त एइ पीडितलाई था थ्यो । "अंकल एक बट्टा सुर्य ल्याउनुस्त" मैले चुरोट मगाएं, चियामा पनि एक्कासी के नपुग्या - के नपुग्या जस्तो लाग्यो ! 

 

 

नखरमाउलीहरुले अस्ती देखी नै plan गर्या रइछन् त हाम्लाई पनि थाहा द्याभे हुने, कमसेकम हिंजो राती त्यसरी म छट्पटिने त थिन । 

गुरु तिमेरु जांदै गरोन्त, म पैसा तिरेर आउंछु । 

"ल ल जुम !" मेरो आशय ऊस्ले बुझिसक्याथ्यो, उ अघी लाग्यो, बांकी पछी-पछी निक्लिए । एउटा गोली, एउटा ट्याब्लेट र एउटा क्याप्सुल घुर्लुप्प पारें मैले । 

"के भा छ र भाईलाई ? भन्न त चिया खाएपछी पानी खानुहुन्न भन्छन् केरे ।" साउबा अब त जैसी पनि बन्नुभो ।  

कैले काइं छाती दुख्छ, तेस्कै हो अंकल । (जान्ने हुन्छौ बुढा, मान्छेले ह्यां ट्याब खाइरा'बेला चिया खाएपछी पानी खानु हुन्न भन्ने अर्ती !) 

अरुका त ऊन्मुक्त नै थिए, आफु भने गर्हौं पाइला चाल्दै लागियो नेवा: घरतिर । बेला-बेलामा गुरु कोइलादेव बनिहाल्थ्यो, "जिन्दगीsss कैसी है पहेली हाएss..." 

 

 

नेवा: घरमा खास्सै रमाइलो लागेन, अरु दिन हुंदो हो त म पनि छोएला र बारा मुख मिठ्याउंदै खान्थेंहोला तर त्यो दिन आफुलाई जुठो परेजस्तो भाको ! कहिले बाहिर गएर चुरोट फुक्थें, कहिले भित्र आएर चटामरी खेलाई बस्थें - तर जे भए पनि आफ्नो मनको नैराश्यतालाई मुहारमा आउन देको थिन, बेला-बेलामा ऊनिहरुको गफमा सकृय सहभागीता पनि जनाइदिन्थें । हाम्रो रशायन-शास्त्रीलाई भने पर्नु पिर परेको थियो त्याहां, बिचरो सम्यबजी र sprite मै गुजारा चलाऊंदै थियो । मैले त औषधी खाइसक्या हुनाले ज्यानलाई पौषटिक तत्व प्राप्त भईसक्याथ्यो, उ भने जीवनजलको ब्याकुल्ताले गर्दा बार्-बार घडी हेर्न थालीसकेको थियो । तर क्यार्नु, तेस्को घडीमा जतिसुकै बजोस्न, मुख्य कुरा त नवदुर्गा-भवानिहरु पो सन्तुष्ट हुनुपर्‍यो त !

 

 

बल्ल-बल्ल प्रशन्न हुनुभो शक्तीपिठका ज्युंदा प्रतिनिधिहरु । हामीलाई बिल (चेक) हेर्न पनि दिएनन्, दुइटी लक्ष्मीहरु मिलेर १५ सय राखेर पठाइदिए, पछी कती भेटी फिर्ता लिए कुन्नी ! एक हिसाबले हाम्लाई पनि ठिकै भो नत्र त फेरी "खाया-पिया चारानेका, ग्लास तोडा बारानेका" हुनेवाला थियो । 

ल, को - कताबाट जाने हो त ? 

हामी त सिधै जाने, हुन्न ? 

अंम्ss हामी चाइं माथिबाटै भएर जानुपर्ला । 

२ - २ जना देवीको २टा ग्रुप बन्यो । कहीं-कतै एउटा सानो अंकुरण जिवितै थियो, घर जानेबेला त एक्लै पर्लेकी भन्ने तर निष्ठुरी देवीहरुले तेइमाथी पनि चण्डी नाच नाच्नुभो ! 

अब बांकी रहे एकजना भद्र देवदुत जसलाई मापसे को मा पनि था'थेन, ऊनी आउंथेनन् - हामी कर गर्थेनम्, नत्र फेरी "तिमी डांकाहरुले मेरो छोरोलाई बिगारीदिएउ" भनेर ऊफ्रिने बाउ-आमाहरु हाम्ले टोल-छिमेकमा थुप्रै देख्याथिम् । तेस्कारण, ऊन्लाई पनि बिदा गरेर हामी लागिम् नित्य कर्मथलोतिर ! 

 

 

अब म हरेक क्षण अवसरहरुको खोजिमा हुन्थें, कसरी ऊस्लाई भेट्न सकिएला भनेर । पहिले त आक्कल-झुक्कल फोनमा कुरा पनि हुन्थ्यो पढाई discussion कालागी, अब त्यो बाहाना पनि रहेन । घरमा जाउं, किन आएको भन्नु ! उ घरबाट कहिले-कतिखेर-काहां निस्किन्छे, तेस्को timetable पनि आफुसँग थिएन । बडा बिपत्ती आइलागेकोथियो ! मन भुलाउने केही कुरा थियो भने - राधिका दिदिको भट्टी ! कहिलेकाँहीं त घरको चिया पनि नखाइ हुंइकिन्थेउं हामी बिहानै - सितन केही हुन्थेन, अलि-अली गाजर-कांक्रोका साथमा चाउचाउ सांधेर दिन्थिन बिचरी ! 

 

 

हुनत तेतीबेला आफुलाई संधै शनीवार तर त्यो दिन वास्तवमै कुन्नी केस्को बिदा परेको रहेछ, बाबालाई पुरी र खसिको मासु खाने मुड चलेछ । म वेद प्रकाश शर्माको थ्रिलर ऊपन्यास पढ्दैथें, रमा आइपुगी "दाई मासु किन्न जानु रे" । 

खै त चिया ल्याइनस् ? 

आमाले पकाउंदै हुनुहुन्छ, ऊतै जानुस्न । 

 

 

म bike रोकेर गेटभित्र छिर्नासाथ गुरुको tibetan terrier लाडिदै आइपुग्यो । बडो मायालाग्दो फुच्चे थियो, काखमा लियो भने त ओंठ-मुख चाटेर दिक्कै पनि पार्थ्यो । आन्टिको पूजा भर्खरै सक्यारैछ, "ला प्रशाद, टिका त तं अधर्मिले कैलेइ लाउन्नस् केरे" 

खोइ त्यो ऊठ्या छैन अझैं ? 

कां खेत खन्न जानु छ र तेल्लाई, लडिरा'होला । 

म त मासु लिन जानला' आन्टी, हजुरहरु पनि खाइसिने होलानी ? 

सोध् तेरै साथीलाई । 

गुरुले मुख धोए जस्तो गर्‍यो, आन्टिले चियाकोलागी कर गर्दै हुनुन्थ्यो हामी बत्तीहालेम् । आ-आफुलाई चाहिने भन्दा डेड् केजी मासु हाम्ले बेसी किनेम्, प्लान बनिसकेको थियो - १ केजी राधा दिदिलाई, आधा केजी हामीलाई ! राधा दिदिलाई हाम्रो मासु बनाइदिराख्नुस्, एकछिनमा आइपुग्छौं भन्दै हामी घरतिर हानिएउं । 

 

 

मासु टुक्रा पारेरै ल्याछ है, म एकछिन बाइर गएर आउंछु । (आफुलाई कतिखेर भट्टी पुगुम् भन्ने थ्यो)

तंसंग पढ्ने को केटीले फोन गर्याथी' । (शान्त तलाउमा आमाले ढुंगा हिर्काइदिनुभो)

कस्ले ?? (मेरो मुटु पड्केला जस्तो भो)

खोइ, दिदिले ऊठाकिथी केरे । 

क्रमश:

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

 

खोइ, दिदिले ऊठाकिथी केरे ।

 

 

बिनुले फोन गर्या रइछे । तेतिबेला कोठै पिच्छे land line र गोजी पिच्छे cellphone हुन्थेन, एउटै फोन थियो बैठकमा - दगुरें म तेतै । 

अंकल दर्शन ! बिनु छिन् ? 

एकछिन है त ........... 

हेलो ! अं भन । 

सरी ल, तिम्ले फोन गर्या रइछेउ, म बाहिर थिएं । 

भोली हामी सबै मन्दिर जाने कि भन्या के । 

के छ र त्यस्तो special ? को-को जाने हो ? 

खास केइ छैन । भेटघाट नभाको पनि कत्ती भो, एसो get together जस्तो पनि हुन्छ भनेरनी । 

निशालाई भनेउ त ? 

प्लान बनाउने ऊही त हो । 

ए, अनी जाने कसरी नि ? bike मा जानेभे हामीसँग २टा हुन्छ केरे । 

हैन-हैन, जिप रिजर्भ गरेर जाने सोचिरा' हामी त । 

ल ठिकै छ, भेला चाइं कां हुनेनी ? 

तिं तल चोकमा त हो नि, कां हुनु अन्त ? छ बजेतिर आइपुग ल । 

हस् माते ! अरु सुनाउ के हुँदैछ ? 

के हुनु हो ! घरमा बस्दा-बस्दा म त बौलाउन लाइसकें । 

एकचोटी फोन गरेर निस्के'त जां भन्यो तिं हामी हाजिर भईहाल्थिम्, किन बौलाई बस्नु पर्‍यो तिम्लाई ? 

गफ नदेउ, को झुल्देओस् तासमा ! ल राखें ऐले, भोली भेटेरै कुरा गरुम्ला । 

 

 

तंलाई के भन्ती त बिनुले ? (गिलासमा जिन भर्दै गुरुलाई सोधें, हामी "माथि" थिम्) 

के हुनु, जे तंलाई भन्याथी । भोली त do or die है ! फेरि-फेरी आउंदैन एस्तो मौका बुझिस् ? (गिलास पनि ठोक्याइयो) 

३ घुट्की, घुट्-घुट्-घुट् पारें मैले । दिनको बोहोनी नै तेइ परेकाले होला शायद, घांटी अलि-अली चर्‍र भो - पेट अलि-अली तातो पनि भो । "खै यार सोच्या त मैले पनि तेइ हो, हेरौं के हुन्छ !" 

उ झनै तिर्खाएको रइछ, गिलास रित्याउंदै भन्यो, "कस्तो के हुन्छ नि ? खुरुक्क भन्, तंलाई गार्हो लागे मै भन्दिम्ला, ठीक ?" 

तर ---- सबै हुन्छन्होला भोली त, कसरी ---

कसरी-ससरी त्यो तैं जान्, तर जसरी भेनी भोली निशालाई म एक्लै पार्दिन्छु, आगे romeo साबको जो मर्जी । 

ल-ल देखा जाएगा । खै चुरोट छ भने सल्का मेरो त छुटेछ । 

तिन्टा मात्र रइछ यार, ला ! म तल भनेर आउंछु, अर्को एक हाफ पनि थप्ने त होलानी ? 

मेरो सुड्डो आज घरमै छन् क्या, भरे खाउंलानी हुन्न ? 

अंकलले था नपाईस्या हो र ! तेत्रो मासु पनि बांकी नै होला यार । 

खान्छिन नि दिदिले । 

दिदिलाई १ किलो दिसक्या छ त । अच्छा ल ठीक छ, एक क्वाटर र चुरोट भनेर आउंछुन्त हुन्न ? 

 

 

म सिधै कोठातिरै हान्निम्ला भन्ने सोच्दैथें तर बाबा बाहिरै हुनुहुंदो रइछ, रोकिहाल्नुभो । 

गार्डेन पाइप हेर्त एक्चोटी, गांठो परेजस्तो छ । 

"ह्यांबाट हुन्न बाबा यो त, बन्द गरेरै मिलाउनु पर्छ ।" हुनत blue riband गनाउदैन भन्ने उ बेला हाम्रो सामान्य मान्यता थियो तैपनी बाबा नजिक नआइदे हुने भन्दै कामना गरें । 

एसो कहिलेकाँहीं त फुल-विरुवाहरुलाई पानी दिए पनि हुने, के भाको छोरो तं त ? कि त कोठाभित्रै गुम्स्याछ कि त बाहिर-बाहिरै हरा'छ ! 

(आफुलाई बिहानै distilled - पानी दिहाल्यो, फुल-विरुवाहरुलाई normal - पानी दिंदै गरुम्लानी भन्यो मनले) ल ! मैले देकैत हुन्छुनि । हजुर २-४ दिन घर बसिसिने मान्छेले कसरी था पाइसिन्छ ? झन् आज बिहान-बिहान चिसोमा गएर मासु ल्याएं हजुरकोलागी, जस दि'सिनु छैन छोरोलाई ! 

एss मेरो लागि पो ? तं कैलेदेखी veg भईस् बाबु कि ब्रत हो र आज ? बिचरो मेरो नाश्तिक छोरोलाई बिगारी छाडी कि क्या हो तेरी आमाले ! (बाबा प्राय: जिस्किरनुहुन्छ । घर-परिवारकालागी निकै कम समय मिल्छ वहांलाई शायद तेसैले पनि होला, बाबा रिसाएको बिरलै देख्याछु मैले) 

ढुक्क होइस्यो, त्यस्तो केइ होइन तर हजुरलाई कम होला भनेर मैले त अघीनै तिर्थ दाइकोमा चना-पुरी दाबेर आइसकें । देखिस्यो, कती चिन्ता छ मलाई हजुरको ! (जिन र मासु हसुरी सकेको राज खोल्न मिलेनत !) बाबा म माथि जाउं ? 

सुन्-सुन्, रमेशजिसँग कुरा भाथ्यो; अश्विनीलाई दिल्ली पठाउंदै हुनुहुन्छ रे । तेरो के छ बिचार  ? 

म त बाहिर जान्नहोला, कमसेकम bachelor सम्म त नेपालमै पढ्ने । हुदैन र ? 

ठिकै छ, जे तंलाई राम्रो लाग्छ । 

 

 

खानपान करीब १२ बजेतिर सकियो, बिदाको दिन परेकोले अलिक ढिलै भो त्यो दिन । राजेश्वर अंकल र नबिन दाई पनि आउनुभाथ्यो - कुरा पक्कापक्की थ्यो - छतमा म्यारिज जम्नेवाला थ्यो - मेरो धुम्रपानमा कर्फ्यु लाग्नेवाला थ्यो ! तर खेलाडी निक्लिए मात्र ३ ! 

आमालाई गन्ने हो भने कोरम त पुग्थ्यो तर राजेश्वर अंकल र नबिन दाई भने भरसक आमालाई नखेलाउने मुडमा देखिनुभो । 

नाइ-नाइ, भाउजु त माल फालेको फालेइ गरिसिन्छ । 

मेरी आमाले आँफैले माल काट्नुभो भने पनि कुरा गर्दै जांदा हात्का मालजती हुर्‍याइदिनुहुन्थ्यो, वहांलाई मालको हेक्कै नरहने ! 

यि, यो खेली हाल्ला त । (नबिन दाइले मलाई तारो बनाए । मलाई म्यारिज खेल्नुमा कुनै आपत्ति थिएन तर मलाई राम्रै था थ्यो कि त्यां तास खेलाई कम, राजनैतीक विश्लेषण धेरै हुनेवाला थियो तेसैले ममा जांगरको टुसो नै पलाएन ।) 

नखेले पनि भाउजुको पत्ती साइडबाट एसो हेर्देन्त । (अंकलले अर्को पाशो थापे, म भने अंझै पनि ऊम्किहाल्न सकिन्छ कि भन्ने दाउमा थिएं) 

कांss आफुले उपन्यास कस्तो सश्पेन्शमा छोड्याछु, मेरो साथीलाई बोलाइदिन्छु बरु । 

मैले आफ्नो घांटिको फन्दा गुरुलाई पहिर्याइदिएं, ऊपाए अरु केइ थिएन त्यां । तास भनेसी ऊस्लाई नि पुगिहाल्यो, वर्षीका बुटा नाघ्दै आइपुग्यो । बल्ल-तल्ल खेल सुरु भो छतमा, म घोत्लिएं अलिकती बांकी रा'को - वेद प्रकाश शर्माको थ्रिलरमा । 

 

 

ऊपन्यास सक्काइ छाडें । तेस्मा मुख्य पात्रले एक नगरवधुको सहायता लिएर कुनै ठुलो अपराधीक गिरोहको पर्दाफाश गरेको रहेछ । एकछिन सम्म त्यो प्लटबाट बाहिर आउन सकिन, मथिंगलको कतै नेपथ्यमा तेही सेरोफेरो घुमिरह्यो । चुरोटको तलतल लाग्यो तर छत 'रिजाब' भइसक्याथ्यो, भान्सामा पुगेर चिया बनाएं, चिनी नराखी । कोठामा फर्केर चिया प्युंदै गर्दा भोली मन्दिरमा बज्ने घण्टी अब भने मेरो मनमा पनि बज्न थाल्यो । अहो ! गुरुले भनेझैं होला त, भोली बल्ल म आफ्ना मनका पोकाहरु उसामु फुकाउनेछु । इन्कार त शायदै नगरली कि, आखिर भेट्ने प्लान पनि त ऊसैले बनाकी रइछ । मैले कैलेदेखी पाली राखेका प्रेमका बिजहरुमा ऊस्को स्विकारोक्तिले सिन्चित मात्र गरिदिए - म कती भाग्यमानी हुनेछु, कती सुन्दर हुनेछ हाम्रो संसार ! म रोमाञ्चित भएं । होइन, तेसो भएन भने ? भन्ने मौकै मिलेन भने ? खुदा ना खास्ता, बल्ल-बल्ल जुरेको मौका पनि एदी खेर गो भने ? अनेकौं त्राशले मन हुंडलियो पनि । अन्त्यमा बडो काइदाको जुक्ती फुर्यो - backup plan पनि तयार पार्ने निधो गरें मैले । ऊस्लाई एकान्तमा पार्न पो गार्हो होला त बाबै, लेटरको एउटा सानो चिर्कटो फ्यास्स थमाउन त के भारी होला र ! घुंडा धसेर लेख्न बसें म तर, कम गर्छु भन्दा-भन्दै पनि २ पेज लामो प्रेमपत्र तयार भो ! 

 

 

आइरन-साइरन गरेर आज अलिक formal dress लगाउंकी जस्तो पनि लाग्यो तर फेरी सोचें - आss होस्; जे छु, जस्तो छु, ठीक छु, आज एकदिनलाई मात्र किन बिथ्थामा नाटक गरिराख्नु ! कस्लाई था'नभा होर मेरो आनिबानी ? गुरु र म हिंड्दै पुग्यौं भेला हुने ठाउंमा, म बेला-बेला गोजिमा हात पुर्याउथें, लेटर कतै झर्यो कि ? कतै टुप्पो पो देख्या छ कि ? शिवानी पैलेनै आइसक्यारैछे, गुर्लुम्म कालो पच्छ्यौरा ओढेर फलफुल पसल अगाडि ऊम्याथी । यो केटी ठीक छे बा, कहिलेई नक्कल-झक्कल पार्न आएन एल्लाई, मनमनै भनें ।

तिमी मात्रै ? 

अं, हेरन छ बजे जम्मा हुने भन्थे मोरिहरु, कोइ आ' हैन । 

तं पो ऊठ्ने बित्तिकै दगुरिहालिस् जस्तो छ, अरु त दल्दै होलान् नि किरिम्-पाउडर ! गुरु र शिवानिबिच तंतं-मम चल्थ्यो, उ जिस्कियो । 

सबै तैं जस्तो अल्छे हुन्छन् नि ! बिहान ५ बजे उठेर नुहा'कि हो तेरी बजैले एस्तो चिसो पानीमा पनि, बुझिस् । 

लौ है ! तेसो भे त पुड्किको आज सब पाप पखालिने भो !

कल्लाई पुड्की भनिस् बज्या, पख् तंलाई ---

गुरु दौड्यो, शिवानीले एकछिन एता-ऊता खेदाइ । बिनु र अर्का एक सज्जन मित्र आएपछी कुरा अन्त कतै मोडियो, २टी परम् भक्तिनिहरु आउन बांकी नै थियो । चिया खाउं भनेको केटीहरु र अर्का मित्रले मानेनन्, पहिले देवपूजा अनी मात्र पेटपुजा भन्ने अड्डी कसे । हामी अधर्मीहरुलाई भने एस्ता कुराको बाल थेन, तिं पछाडिको ठेला पसलमा गुरु र मैले गर्मागरम पकौडा र चिया पड्काइ हालिम । 

 

 

गुरु र शिवानीको भागदौड चल्दैथ्यो, अर्का मित्र नजिकैको पत्रीका पसलमा के-के नियाल्दैथे, बिनु र म आफ्नै ऊरन्ठ्याला गलफत्ती गर्दैथिम्, पारीपट्टी एक नौलो युवकको साथमा निशाहरु देखापरे ! 

बिनु, को हो त्यो केटा ? 

ल, तिम्लाई था छैन ? आजको हाम्रो चिफ-गेस्ट ऊही त हो । (बुढी औंला र चोर औंलाले 'L' आकार बनाउदै ऊस्ले भनी) निशाको के ! निकै डिप् चलिराछ नि आजकाल यिनिहरुको !

मलाई बज्रपात परेजस्तो भो । सयौं पेग जिन र सयौं फाइल ट्याब्लेट ले भन्दानी बेसी ट्रिप द्याजस्तो भो । भाउन्न भएर आयो, वरिपरी सबै कुरा फन्फनी घुम्न थाले, ओंठ-मुख सुकेर एकैछीनमा प्याक्प्याक्ती हुन थाल्यो । दिमाग शुन्य भो, केही सोच्न र प्रतिकृया जनाउनै सकिन, तेहीं किनाराको पेटिमा थ्याच्च बसें । हेर्दा-हेर्दै निश्पट्ट अन्धकारले ग्वाम्म छोपेजस्तो भो - मलाई, मेरो मायालाई, मेरो जिन्दगीलाई । 

 

 

ऊनिहरु सडक तरेर वारी आइसकेछन् । परिचय हुँदै रेछ, म मुश्किलले २ मिटरको दुरिमा हुँदो हुँ तर केही सुनाइदीरा'थेन । निशाले कुन्नी के भनेर मतिर औंल्याइ, सायद intro नै होला भनेर मैले बसेरै हात ऊठाएं - hi भन्ने पारामा । 

ल-ल जिप खोज्न जाम अब, हीं ढिला भईसक्यो । बिनुले मेरो पाखुरा समाएर ऊठाउंदै भनी । 

हेरन मेरो त कस्तो टाउको दुखेर आयो, म त जान सक्दिन कि क्या हो । 

आम्मै ! के भो त एकैछीनमा, headache को औषधी खान्छौ ? शिवानी जा त पानी र___

हैन-हैन छोड्देउ, म एकछिन रेस्ट गर्छु । तिमीहरु जावो, सरी यार म कुनै अरु दिन जाउंलानी, हुन्न ? 

ओेए ! के भो तंलाई ? r u serious ? (गुरु मलाई समात्न आइपुग्यो) हिंड-हिंड जाउं, गाडीमा जानेत हो, बिस्तारै ठीक हुन्छ । 

म जांदिन यार, प्लिज । सरी, माइन्ड नगर है तिमीहरु । 

सक्दैन भने ठिकै छन्त, किन जबरजस्ती गर्नु, बाटोमा फेरी केइ भो भने ? भन्न त हिंजै देखी टाउको दुख्याछ भन्दैथ्यो, बिहान पनि नाआउने सुरमा थियो, मैले नै कर गरेर ल्याको हो । (गुरु अब कुरा मिलाउन थाल्यो । तेसो त मलाई किन जाने मन छैन भन्ने बारेमा ऊस्लाई रत्तिभर नि अन्दाजा थेन तर ऊस्ले एती कुरा चाइं बुझेको थ्यो कि 'कुनै कारणवस' म अब जाने पक्षमा छैन) 

लाss ! अब के गर्ने त ? निशाले निन्याउरो मुख पारी । ऊस्को त्यो उदाश अनुहार देख्दा त, गैदिउं कि जस्तो पनि लाग्यो तर आफ्नो मुटु छिया-छिया भएको कस्ले देखोस् । 

तिमेरु त जावो न, भईहाल्यो नि । ल-ल हिंडो' म जिप खोज्दिन्छु । तं यिं बसिराख् है एकछिन् । 

साथीको नाममा कलंक छस् है तं बज्या ! बिरामी साथीको हेल्प गर्नु छैन, खुरुक्क घर लिएर जा, जिप हामी खोजिहाल्छम नि । 

शिवानीले सजिलो पारीदी' । take care ल भन्दै ऊनिहरु लागे, म एक तमाशले टोलाइरहें, गुरु किन र के भो भन्दै सोध्दैथियो तर धेरै बेरसम्म मैले केही बोल्नै सकिन । 

 

 

हामी अझै पेटिमै थिम । सुर्योदय भइसक्याथ्यो तर आकाशभरी गुम्म बादल लागेकोले घाम देखिएको थेन । मेरा आंखामा पनि तेस्तै बादलले ढाकेको थियो, कतिखेर ति बादलहरु झरी बनेर चुहिने हुन्, कतिखेर सम्म मैले थाम्न सक्ने हुँ - केइ था थेन । 

के भो यार, केही त बोल् । मसँग पनि शेयर गर्दैनस् ? कसैले केही भन्यो हो ? 

छाती भक्कानिएर आयो, बोली अझै पनि कहिं-कतै अड्की रह्यो । मैले रसाएका आंखाले ऊस्लाई पुलुक्क हेरें मात्रै । 

निशाले केही भनी ? उस्ले उत्सुक र उत्तेजित हुंदै मलाई झक्झकायो । 

छोड्न यार । बल्ल मैले एती भन्न सकें । 

पख् म चिया लिएर आउंछु । ऊस्को मनमा अब केही चिसो पस्यो । 

पानी पनि ल्यान है । 

 

 

साले ! सबै नखा है, (रिसाउंदै मेरो हातबाट फाइल खोस्यो) मर्ने बिचार छ कि के हो ? कुरा के हो भन् त सही पैला ! 

मेरो हातमा जे-जती बचेँको थियो एकै फांकोमा मुखमा हालें र आधी बोतल पानीसँग निलें अनी मेरो ब्यथा पोखें ऊस्लाई । हातको चिया-गिलास तेहीं नालिमा झुरुम्म फुटाउंदै उ जंगियो, "को रइछ त्यो .... (मुख नि छाड्यो) ? हेरी राख् गुरु, अब त्यो (चुट्की बजाउंदै) कां गाएब हुन्छ; तेस्का बाउ-बाजेलेनी फेला पार्न सक्नेछैनन् ।" 

आवेगमा नआन त्यसरी, ऊस्को के गल्ती छ र ? मै अभागी रेछु, जिन्दगी सुरु नहुंदै उजाडीयो यार । 

हो-हो, गल्ती त तेरै हो नि, हैन ? हेर् मलाई एस्ता कोरा कुराहरु आउंदैन र sympathize गर्न नि आउंदैन, मलाई आउने यि एइ हो (मुट्ठी देखाउंदै) र त्यो .... लाई म देखाएरै छाड्छु । 

नरिसा न हो । ला, यो नि फुटा (चिया खाइ सक्काको गिलास पेटिमा राख्दै भनें) अली शान्त हुन्छस अनी भट्टी जाम्ला । 

हैन, तेरो मुटुमा त तातो रगत नि छैन कि के हो ? सबै ड्रग्स र दारुले भरिए जस्तो छ, काट्न मन लाग्या छैन त्यो .... लाई ? ऊस्को पारो अझै घटेको थेन । तर ऊस्लाई के था मेरो दिमागको पारो झन कां पुगेको थ्यो र मनमा कस्तो ताण्डव मच्चिएको थ्यो भनेर तैपनी आफुलाई सामान्य पार्ने प्रयत्न गरिरहें किनकी गुरुलाई हावा दिनु हामी सबैकालागी हानिकारक हुनजान्थ्यो, यो मैले बुझेकोथें । 

त्यो कुरा गर्दै गरुम्ला, पैला बाइक लेर आन, मलाई त हिंड्ने मनै छैन । 

ल, यिं बसी राख् है त, म गएर आइहालें । अनी त्यो पसले .... ले गिलासको पैसा माग्यो भने नदी' है, मैले फुटाको भन्नु । 

ऊस्ले कताको रिस कता पोख्यो, मैले सबै पैसा तिरें । 

गोजिबाट निशालाई लेखेको पत्र निकालें, खोलेर हेर्न मन लागेन; यत्तिकै धरधरी च्यातेर नालिमा फ्यालिदिएं । मन भारी भो, आज मेरो कुनै एक हिस्सा वा मेरो स्वामित्वको कुनै एक तत्व सदाकालागी माशीए झैं लाग्यो - केही अधुरो जस्तो, केही अपुरो जस्तो, आज आँफैभित्र केही क्षय महशुस गरें ।  

एकैछीनमा गुरु पनि आइपुग्यो । "आज तैं चला", म पछाडि बसें । क्लच ह्वात्त छोड्दै ऊस्ले बाइक घुंइक्यायो, म भने आंधी-वेहेरिमा अल्झिएकै थिएं । 

 

 

अब आफ्नै घरभित्र कैदी हुने र भोक-निन्द्रासँग दुश्मनी सांध्ने काम झनै बढेर आयो मेरो । आमा प्राय: सोधिरहनु हुन्थ्यो, मैले परिक्षा बिगारेको छु कि, मसँग पैसा छैन कि वा म बिरामी छु कि भनेर । आफ्ना सन्तानप्रती कती ममता र चिन्ता हुन्छ आमा-बाउको, यो सायदै कसैले शब्दमा बयान गर्न सक्ला । म आमासामु हरेक क्षण खुशी र निश्फिक्री रहेको अभिनय गर्ने प्रयास गर्थें तर न वहाँले पत्याउनु हुन्थ्यो नत मैले खुलेरै कुरा गर्न सक्थें । हाम्रो सामाजिक-पारिवारिक संरचना नै त्यस्तो थियो/छ भनौं वा तेस्का मुल्य र मान्यताहरु । 

 

 

गुरु संधै २टा option अघी सार्थ्यो । कि त्यो केटोलाई ठीक पार्ने कित निशासँग एकबाजी खुलेरै कुरा गर्ने । तर मलाई दुबै विकल्प मुनाशिव लागेन । मायाको शाब्दिक वा पर्यायवाची अर्थ केवल प्राप्ती होइन भन्ने निष्कर्शमा पुग्थें म । कती पटक ति युवकसँग आँफैलाई साटेर पनि कल्पिएं मैले, निशा र म एक-अर्कालाई पाएर खुशी छौं - यो पर्याप्त छैन र ? अनी ति युवकको बिरोधाभासले के भूमिका खेल्ला हाम्रो समझदारी र समर्पणमा ? के यसरी कसैको संवेदना र भावनासँग पैंठेजोरी खेल्नु जायज हो ? अंह, यो गलत हो - मलाई संधै एही लाग्यो । 

 

 

जीवनको दुरिमा ऊमेर घिस्रिंदै थियो, मलाई भने अब घरमा आर्मी शासन सुरु हुन थाल्यो । बिहान आमासँग morning-walk जानै पर्ने, दिउंसो bridge course जानै पर्ने, सांझमा गुरुसँग भट्टी जानै पर्ने । bridge course सुरु हुन तई भला १ हप्ता बांकी थियो (गुरुले खै कता के चांजो-पांजो मिलाथ्यो) तर आमा कैले जयन्ती फुपुले छतभरी पालेका बट्टाइ चरा देखाउन लानुहुन्थ्यो, कैले राजेश्वर अंकलको मयुरले भर्खरै कोरलेका चल्ला देखाउन लानुहुन्थ्यो, कैले शिवांगी दिदिले पकाएको मालपुवा ख्वाउन लानुहुन्थ्यो - एदी केही बाहाना भेटिएन भने जेब्रा ब्याग थमाएर मनग्य तरकारी शपिङ गर्नुहुन्थ्यो । बिच-बिचमा बिनु र शिवानीले के-के जाती प्लान बनाएर फोन पनि गर्थे - सिनेमा, पार्क, मन्दिर, रेस्टुरां; एस्तै-एस्तै । तर, गुरुले सम्हाली हाल्थ्यो; जानु पर्थेन । 

 

 

bridge course को पहिलो दिन थियो, चुप्-चाप एउटा कुनोमा बसुम्ला भनेको कां हुन्थ्यो; तारा देवीको गीत झैं भो - सोचे जस्तो हुन्न जीवन .. room मा छिर्नासाथ त्रिलोक-चौध भुवन तेहीं दर्शन भो । आकृति (हाम्रै ग्रुपकि) र निशा तेहीं रहेछन ! गुरुलाई पनि के दोश दिनु, तेतिबेला औंलामै गन्न सकिन्थ्यो bridge course का सेन्टरहरु । म केही बोलिन, हातको हेल्मेट यता-ऊता घुमाइरहें । 

ए ब्बा ! तिमीहरुनी आउंछौ भन्ने था भे त सबै सल्लाह गरेर यतै आउनु हुन्थ्यो नि, भन्नु पर्दैन पागल, शिवानीहरु बेक्कारमा ऊता गए । (निशा रिसाए जस्तो गरी, तर उसङै बसेको तेही केटो देखेर गुरु हाइपर भइसक्याथ्यो) 

ब्रेकमा कुरा गरुम्ला नि ल । ओेए हिंड, हामी त जां-जैले नि पछाडि त हो नि । (गुरुलाई तानें)

 

 

टाइ-सुटमा आएका गुरुबाले newton को 1st law मै आधी घण्टा खर्चिए, अगाडि रहेको टेबुल र आफ्नो बलको तुजुक देखाउंदै उदाहरण पनि दिए तर inertia को बारेमा चित्तबुझ्दो व्याख्या गरेनन् । मलाई newton का ३टै laws जुबानी याद रहेकोले हो वा त्यो बेला ममा negative energy नै हाबी भएकोले हो; ऊनको पारा खास्सै मन परेन । दोश्रो क्लास म्याथको थियो, फेरी एकजना झिल्के गुरुबा औतारिए । आफ्नो अलिक लामो केशलाई दाँयांतिर कोरेर, बाँयां साइडमा चटक्क सिउंदो बनाएकाथिए, बाटुलो चस्मा लगाएकाथिए र शत्रुघन शिन्हा टाइपको जुंगा राखेकाथिए । ऊनी संधै आफुलाई ऐनामा 'ह्यान्सी' देख्दाहुन् तर मलाई खै किन हो, कार्टुन जस्तै लागे । जो हाम्ले छ कक्षातिरै  पढिसक्याथिम्-बुझिसक्याथिम्, तिनै केही सामान्य formulae को discussion मै ऊन्ले टाइम पास गरे, र केटीवर्ग प्रती नै ऊन्को लगाव बेसी देखियो । बल्ल-तल्ल १५ मिनेटको ब्रेक पाइयो, गुरु र मलाई एक-आपसमा केही सल्लाह गर्नु परेन, अघोषित ऊदेश्य तय थियो - चुरोट तान्नु । हामी चुप-चाप र हतार-हतार बाहिर निस्केको त निशाहरु कुरिरा' पो रइछन् । 

चिया खान जाने होलानी ? (पहिलो प्रश्न निशाले नै राखी)

(मलाई के भनुम - के भनुम भईराथ्यो, गुरुले फ्याट्ट बोलिहाल्यो) कां १५ मिनेटमा चिया खान भ्याउनु ? हामी त एक-एक सर्को चुरोट तान्न निस्केको । 

ह्याss अब english त होनी, छुटेनी के हुन्छ र ? (आकृतिले सहजै भनी) 

हामी अंग्रेजी माध्यममा पढ्ने भइखाका गोबर-गणेशहरु अंग्रेजी बिषयलाई खुबै हेलां गर्थेउं, सायद नेपाली माध्यममा पढ्ने विध्यार्थीहरु पनि त्यसरीनै नेपाली बिषयलाई अपहेलित गर्दाहुन् । 

आखिरमा चिया खानै पर्ने भो । हामी तल झरेर नजिकैको एउटा सानो चिया पसलमा छिरेउं । सेतै फुलेका एक वृद्ध आफ्नै धुनमा के-के गर्दै थिए, निशाको त्यो केटोले order place गर्‍यो "ल बाजे ५ वटा मिट्ठो चिया बनाउनुस् ।" 

हुनत नेपालका हरेक होटेल, रेस्टुरां र चिया पसल smoke-free नै थिए तैपनी मलाई सोध्न मन लाग्यो, "बा, हाम्ले चुरोट खायौं भने रिसाउनु त हुन्न नि ?" 

"म किन रिसाउंला र बाबु, मज्जैले खानुभए हुन्छ, सबै खान्छन्" पावरवाला चश्मा मिलाउंदै ति वृद्धले उदार दिल देखाए । 

 

 

अब चिया र चुरोटसङै अलि-अली गफ पनि सुरु हुन थाल्यो । म प्रश्नको जवाफ मात्र दिन्थें, गुरुको त मौन ब्रत जस्तै थ्यो - चुरोट माथि चुरोट फुक्दै थियो । ऊता english को क्लास सुरु भईसक्याथ्यो सायद तर हामी अब फर्केर जाने मुडमा थिएनौं । 

बाजे, एसो पेट भर्ने केइ छैन तपाईंकोमा ? निशाले प्रश्न तेर्स्याइ । 

ऐले त केइ छैन त नानी, अलि-अली पाउरोटी र अण्डा छ, खाने भए बनाइदिन्छु । 

चाउमिन-साउमिन बनाउनुहुन्न तपाईं ? 

त्यस्तो त केइ बनाउने गर्याछैन -- सांझतिर अलि-अली सेकुवा बनाउंछु, जंड्याको लागिनी ! (ऊनी फिस्स हांसे, तलपट्टिको २टा दांत रइनछन् । तर ऊन्को हंसाइमा मैले अर्कै भाव देखें, मलाई केही बात मार्न मन लाग्यो ऊनिसँग र सेकुवासङै दारु खान पनि मन लाग्यो, गुरुलाई चिमोटें - ऊस्ले कुरा बुझिहाल्यो)

ल तिमेरु क्लास जाने हो कि घर जाने हो जावो, हामी त अब हजुरबाको सेकुवा सकाएरै जान्छम । (गुरुले स्पश्ट पार्यो) 

हेर-हेर लोभी, हामी पनि खानेनी । (आकृतिले जान मानिन) 

बाजे, एकचोटी फेरी चिया ख्वाउनुस् अनी सेकुवा पोल्न थाल्नुस्, हुन्छ ? (निशा पनि नजाने भई अब) 

 

 

अर्को राउण्ड चिया आइपुग्यो । गुरुलाई "मेरो नि तैं खा ल" भन्दै म ति वृद्धको पछी-पछी लागें, पसलको पछाडितिर जहाँ सेकुवा पोल्ने चुलो थियो । एताऊतीको केही झारपात र अखबारका पानाले कोइलामा ऊन्ले आगो बाले अनी छेवैको पुरानो टेबुल फ्यान चलाए, कोइलाहरु एक पछी अर्को सल्कंदै थिए, ऊनी म्यारिनेट गरिसकेको मासु झिरमा ऊन्दै थिए । 

बाबुले सिगरेट भित्रै खानु भएनी हुने, कि त यो बुढोले कमसल मासु हाल्देला भनेर चियो गर्न आउनुभो र, हे-हे-हेss ! ऊनी ठट्टिए । 

हो त बा, खशी भनेर रांगो ख्वाइदिनुभो भनेत मेरी आमैलाई 'माता' चड्छनी फेरी, आइपुग्छिन तपाईंको टुप्पी रिङाउन ! म नि जिस्कें । 

के खशी के रांगो बाबु, कि त खांदै नखानु, खाएसी सबै मासु एकै हो, हैन्त ? आफ्नो चित्त शुध्ध हुनु पर्‍यो, खानपान त इच्छाको कुरो हो । मैलाई हेर्नुस्, म पनि कर्म-काण्ड गर्ने वाहुनको छोरो हुँ, ऐले मासु र रक्सी बेचेर बस्याछु । 

 

 

कुरा गर्दै जांदा ऊन्का अतितका पन्नाहरु पनि पल्टिंदैगए । पाल्पा घर रहेछ ऊन्को, मध्यम वर्गिय व्राम्हण परिवार । पुर्खेउली जाय-जेथाले  खानलाउन पुग्ने, सानोतिनो ब्यापार पनि । औंशी-पुर्णे-विहे-व्रतबन्धमा अतिरिक्त कमाइ पनि भईहाल्ने, २ छोराका सुखी पिता । समय चक्र घुम्दै जांदा ऊन्का २ सुपुत्रहरुको विहे पश्चात कलह सुरु हुन थालेछ, बुहारीहरु आफ्ना पतिदेवका साथमा अलग्गिने बिषयमा । ऊन्ले पनि कुनै छल-कपट नगरि आफुसँग भएको चल-अचल सबै ३ भागमा बांडीदिएछन - २ छोरा र पतनिको नाममा । '१२ छोरा १३ नाती बुढाको धोक्रो कांधै माथि' भनेझैं बुढेसकालमा जेनतेन गर्दागर्दै दैवले ऊन्की अर्धाङिनीलाई चुंडेर लैदिएछ । किरिया सकिएको भोलिपल्टै देखी २ सुपुत्रमा झगडा हुन थालेछ, आमाको सम्पतिमा हकदाबी बारे । संगोलमा बस्दा कस्को पढाईमा कती खर्छ भो, कस्को ऊपचारमा कती रिण थ्यो, कस्को भागमा बंजर खेत पर्‍यो; आदी-इत्यादी बिषय ऊछालिएछन । आफ्नी धरमपतनिको वरषी पनि नसक्किंदै छोराहरुको रडाको अदालत सम्म पुगेकोले दिक्क भएका यि वृद्धले आखिरमा भएभरिको सबै, तेहिंको एउटा प्राथमिक विद्यालयलाई चन्दा दिएर एता पलाएन भएका रहेछन । अहिले भाडाको एही पसल रहेछ, राती टेबुल जोडेर एतै सुत्दा रहेछन । 

 

 

३८२ भएछ हाम्रो हिसाब, ५०० को नोट दिंदै मैले भनें, "खुब मिठो सेकुवा ख्वाउनुभो बा, राख्नुस् फिर्ता चाहिंदैन ।" 

साले, एक्लै-एक्लै स्वर्ग जाने बिचार छ कि क्या हो ? हजुरबा यो नि राख्नुस् (हुन त ति वृद्धको रामकाहानी ऊस्लाई केइ था थेन, तैपनी १०० को नोट थमाउदै गुरुले भन्यो) अब ह्यां पढुन्जेल हामी तपाईंका दैनिक ग्राहक भयौं । 

 

 

म यो bridge course स्रिस कोर्स गर्दिननी हुन्न ? राती खाना खांदा मैले जनाउ दिएं । 

किन ? के भोर बाबु ? मेरी आमाको सदा झैं चिन्ता । 

नयाँ कुरा केइ पढाउन्नन्, तेइ पुरानो राग । 

के भो त, १-२ घण्टा एसो टाइम पास हुन्छ । घरमै बसेर के गर्छस् ? वहाँको वैकल्पिक कारण त्यस्तो थियो । 

म पोखरा जाम् कि भन्ने सोच्दैछु, सानीमाकोमा । 

सांच्चै जान्छस् त बाबु ! मेरी आमा फुरुङ्ङ हुनुभो, छोरो बाहिर-फेर कतै घुम्न निक्लिने भो भनेर । 

एss रमाss मेरो कोठाबाट त्यो रातो फोन डायरी ल्या त छिटोss । कैले जान्छस् बाबु ? म कल्यानलाई फोन गर्दिहाल्छु । (कल्याण अंकल air-ticketing पेशामा आबद्ध हुनुहुन्थ्यो) 

म त बस बाटै -- जाम् कि भनेको 

मिल्छ भने -- भोली नै जाने --

ल-ल, तेसो भए म नानुलाई फोन गर्दिन्छु । (गायत्री सानीमालाई आमा नानु भन्नुहुन्थ्यो) तं पैला भुजा सक्का, अनी हामी दुबै मिलेर तेरो प्याकिङ गरौंला है । 

 

 

त्यो दिन आमालाई सम्झाउन हम्मे-हम्मे नै पर्‍यो, १०-१२ सालकी बच्ची झैं व्यबहार गर्दै हुनुहुन्थ्यो । 

दिनचर्या सुरु भो morning walk देखी, तर त्यो दिनको गन्तब्य परेछ मन्दिर । म सबैतिर सहभागी भईदिन्छु  तर मन्दिर र पूजापाठको टिका लाउन फिटिक्कै मन लाग्दैन । 

हेर्, आज टिका लाइनस् भने म त मर्दिन्छु नि ! 

ल लाइदिनुस्, (निधारको कपाल दायां हातले माथितिर सिम्हल्दै मैले शिर झुकाएं, आमाले चन्दन र टिका लाइदिनुभो, मैले ढोगें । उठेर हेर्छु त आमाको आंखा भरी-भराउ छ, स्थितिलाई सामान्य पार्न मैले गर्ल्याम्म अंगालो हाल्दै भनें) अब त मर्नु हुन्न होलानी ? 

छोड् बदमाश, थाली खस्न लाग्यो । 

 

 

अब अर्को चर्तिकला सुरु भो, आमाको भाकल थियो कि आस्था हो कि खै ! के हो, घरलाई दाहिनेतिर पारेर जानु पर्ने भो । देब्रेतिरबाट गएको भए १५ मिनेटमै घर पुगिन्थ्यो तर दाहिनेतिरबाट जांदा डेढ् घण्टा हिंड्नु पर्ने भो । 

ट्याक्सीमा जाम् न, हुंदैन ? (मलाई तेत्रो हिंड्ने मन थेन)

अलि-अली हिंड्नु पनि पर्छ के । अस्ती शिवांगिले के भनी था छ ? म त मोटाइ सकें रे ! (आमालाई ego problem रेछ कां मान्नु) 

 

 

बल्ल-तल्ल घर आइपुगियो । चिया सँगै खाइयो, खाना सँगै खाइयो, एकछीन बैठकमा सँगै भलाकुसारी पनि गरियो । तर आमाको अर्को ढिपी सुरु भो फेरी, "म पनि बस पार्क जान्छु" भन्न थाल्नुभो । मलाई था थ्यो आमाले बस पार्कमा गंगा-जमुनाको बाढी ल्याउनुहुन्छ भन्ने, बडो मुश्किल्ले सम्झाइ-बुझाई गरेर निक्लें म । 

 

 

(गुरुसँग कुरा भा थेन, फोन गरें) राम्रोसँग बस है, म त पोखरा जान लाग्या । तंलाई धेरै मिस गर्नेछु यार । 

ओेए साले ! कां छस् तं ? कैले जान ला ? 

बस पार्कमा छु यार, १२:३० को बस छ । 

पख् म आउंछु । 

छोड्दे यार तं भ्याउंदैनस्, एकछीन कुरा नै गर बरु । 

के कुरा गर्नु गुरु, राम्रोसँग जा । हेर् मलाई शब्दहरुको फुलमाला गांस्न आउंदैन, तंलाई थाहै छ, जे भो - भो , भरसक नयाँ जिन्दगी सुरु गर्ने कोशीस गर् यार । 

अरे वा ! तं त स्वामिजी जस्तो कुरा गर्न थालिस् त ? 

चुप लाग् । फोन गर्दै गरेस् नि । 

१०-१५ मिनेट एस्तै कुराकानी भयो, गुरु बेला-बेला भावुक हुन्थ्यो, म सहजता ल्याउने प्रयास गर्थें । 

 

 

गायत्री सानीमा आँफै लिन आउनु भारेछ मलाई । मैले ढोगेर आश्चर्य प्रकट गरें, एss हजुर पो आइस्या !

भाग्यमानी भएस् । ल हेर, एती ठुलो भईसकेछ यो त ! अरु सामान कां छनी तेरो ? 

एत्ती हो । यि, यो एउटा क्यामरा छ, २-४ जोर लुगा छन् बास् । 

ल हिंड् तेसोभे, ऐले पुग्ने बित्तिकै दि' लाई 'घटना र विचार' सुनाउनु पर्छ । ब्यानदेखी १७ चोटि फोन गरेर हैरान छ । 

ममी त तेस्तै होइसिन्छ नि, म आउंदा पनि जात्रा गरेर धुन्धान । तर हजुर किन आइस्या, म आइहाल्थें त, घर नदेख्या हो र ? शौरभी र दिक्षान्त एक्लै होलान् घरमा ? 

एss कुरै नगर्, दादा कैले आइसिन्छ भनेर भुइंमा खुट्टै छैन ऊनिहरुको त । खासमा त तेरो सानोबाबा आइसिने कुरा थियो तर के इमर्जेन्सी मिटिङ पर्‍यो रे । 

 

 

चोइटिएको मेरो मनलाई, अलिकती भएनी पोखराको त्यो रमणियताले मलम्-पट्टी लगाउने काम गरेको थियो । तर, मन्दिर र गुफा-सुफा भन्दा लेक्साइडतिरै मेरो अखडा बेसी हुनेगर्थ्यो । मेरी आमैको कडा निर्देशन थियो क्यारे सानीमालाई - म जां गएनी, जे गरेनी, जतिबेला घर फर्केनी, केही भन्नु हुन्थेन । कैलेकाइं त बिहान क्यमेरा भिरेर निक्लें भने, ४-५ दिनसम्म सारङकोट वा घान्द्रुकतिरै हराइदिन्थें म । धन्न त्यो बेला, बिचरा सर्वहारा वर्गका कुनै मुक्तिदाताहरु थिएनन्, आफ्नो देशमा आँफै भएर ढुक्कसाथ घुम्न पाइन्थ्यो । 

 

 

तेसो त पोखराले निशाको याद बार-बार ताजा पनि पारीदिन्थ्यो, माछापुछ्रे देख्नासाथ मेरो नसा-नसामा प्रकाश दाई दौडिनुहुन्थ्यो, "फेवा तालको आंगनमा लै लै माछापुछ्रे छायां, जीवन मेरो सेती बगर बिना तिम्रो माया .. " यो माया भन्ने चिज पनि बडा गज्जबको रेछ ! आफ्नी प्रियशीको शौन्दर्य बखान गर्दै कोही काब्य नै लेखिदिन्छन, आफ्न सम्पूर्ण खुशीहरुलाई तिलाञ्जली दिंदै कोही जोगी बनिदिन्छन । अध्यात्मिक्ता भन्छ यो निरर्थक मोह हो, भौतिक्ता भन्छ केवल सामान्य आवश्यकता हो । जीवन व्याख्याताहरुका पनि आ-आफ्नै पारीभाषाहरु - राजाका आफ्नै कुरा, रङ्कका अर्कै कुरा ! मलाई पनि कुनै दिन जीवन रंगिन छ जस्तो लाग्थ्यो, बगैंचामा फुलेका फुलहरु जस्तै वा सप्तरंगी इन्द्रेणी जस्तै; तर आज म जीवनको कुनै रंग देख्दिन अथवा कुनै एक रंग किटान नै गर्नु परे - त्यो सेतो हुनसक्छ सायद । हुन त कतिपय दर्शनशास्त्रीहरुले, जीवनको रंग एउटै हुन्छ, जो कालो हो भन्ने मान्यता पनि राखेकाछन । तर, ऊनिहरुसँग मेरो अलिकती मतान्तर छ, मलाई लाग्छ कालो आँफैमा मुल रंग हैन, त्यो त सेतोलाई छोपिदिनुको ऊपज मात्र हो । सेतो अलि-अली मात्र छोपियो भने त्यो grey हुनजान्छ जो शायद एक आम मानीसको जीवनको रंग हो । 

 

 

दिनहरु बित्दैथिए, म तोरीलाउरे टुरिष्ट आफ्नै धुनमा । धेरै पछी मात्र था भो, गुरुले पनि तेश्रो दिनदेखी नै bridge course छोडेछ । २-४ दिनपछी उ पनि हानिएछ भैरहवातिर, अंकलको पोस्टिङ् भएको ठाउंतिर । SLC को रिजल्ट नि आयो, राम्रै नम्मरले पास भईएछ । भविश्यप्रती ऊद्देश्यविहिन हुँदै म घर फर्किएं । धेरै पछी गुरुसँग भेट भो, हाम्रा ऊनै पुराना श्रिंखलाहरु दोहोरिन थाले । ऊस्लाई मैले एउटा जिम्मा बिसाएं, निशा जुन कलेजमा पढ्दिन; हामी तेइ कलेजमा पढ्ने बारे । 

 

 

म भरसक avoid गर्ने प्रयत्न गर्थें तर कैलेकाइं अनायाशै जम्काभेट भईदिन्थ्यो, निशासंग । सँगै नपढेकोमा गुनासो गर्थी उ, म दोषजती जम्मै बाबाको टाउकोमा थोपरिदिन्थें । टोल-छिमेकमा मर्दा-पर्दा सामेल हुनैपर्थ्यो, त्यां पनि ऊस्का नजरबाट भागीरन्थें म । साथीहरु कहिलेकाँहीं गाइंगुइं सुनाउथे, निकै खुशी छे रे उ त्यो केटोसँग भनेर । म रातमा तारा गन्दै आफ्नो मुटुलाई सान्त्वना दिन्थें, ऊस्को खुशी नै मेरो खुशी हैन र ? मेरै स्वार्थ मात्र यदी ताक्ने हो भने के जाबो माया लाएं त मैले ? त्याग पनि जीवनको एउटा पाटो हो भने ठिकै छ, यो जुनी तिम्रै नाममा भो । तिम्रा हरेक प्राप्ती र प्रगतिहरुमा म पनि हांसिदिने प्रयास गर्नेछु, आफ्ना पिडाहरु र तिम्रा यादहरु सांचेरै बांचिदिने प्रयास गर्नेछु । 

 

 

BSc भर्खरै सुरु भाथ्यो, एकदिन घर पुग्नासाथ आमाले बडो अनौठो प्रश्न गर्नुभो । 

बाबु, तं कैले विहे गर्छस् ? (म अक्क न बक्क भएं)

विहे ? के भो हजुरलाई ? कांबाट आयो आज एक्कासी विहेको कुरो ? 

तेरो साथीको त विहे रइछ त १५ गते, कार्ड छोडेर गा'छे । 

हत्तपत्त कार्ड खोलेर हेरें, वेहुलिको नाम थियो - निशा घिमिरे ! 

 

 

म होश हराएझैं हुन थालें । फाइलहरु छिटोछिटो सिद्धिन थाले, बोतलहरु छिटोछिटो रित्तिन थाले । जता पनि अब पत्झड देख्नथालें; खङ्रङ्ग सुकेका पहेंला पातका राशहरु, जेनतेन ठडिएका काला रुखहरु अनी नाङा हांगाहरु, चाराचुरुङ्गी-फुल-सुगन्ध कहीं-कतै-केही छैन, सबै कुरा निर्जिब र निस्सार जस्तो । अनेक कोशीस गर्थें मन भुलाउन, मन सम्हाल्न तर अरुलाई सम्झाउन मात्र सजिलो रेछ; आँफैलाई सम्झाउन माहा गार्हो । 

 

 

१५ गते पनि आयो । गुरुलाई निम्तो त अवश्यनी थ्यो तर उ नजाने पक्कापक्की भईसक्याथ्यो, भन्न त मलाईनी नजा भन्यो धेरै पटक तर म जानेवाल थिएं । त्यो दिन बिहानैदेखी एक तुर्को दारु वा एक टुक्रो चक्की पनि खाइन, नुहाइ-धुहाइ गरें, सेभ गरें, प्रोजेक्टको अलिकती काम सक्काएं र बेला भएसी लागें म विहे घरतिर - आइरन गरेको कपडा लाएर । 

 

 

दुलाह-दुलहीलाई अलिक ऊंचो स्थानमा राखिएको रइछ, सानोतिनो मञ्च जस्तै थियो । ऊनिहरु २टा कुर्सिमा बसेकाथिए, अगाडि सानो टेबुलमा टिकाको थाली थियो, दुलहीपट्टी अरु तिन्वटी केटीहरु खास्खुस गर्दैथे । रातो पहिरन र झिलिमिली गहनाले आज त झन बिछट्टै राम्री देखिएकी थीई उ । मेरो पालो आएसी दुबैलाई टिका लाइदिंदै भनें, "ल, विहेमा त बोलायौ केरे, अब छिट्टै छैंटिमा पनि बोलाउनु !" उ केही लजाउंदै मुस्काइ र उसैगरी मुस्काउंदै थिए मेरो मुटुदेखी बेखबर उस्का - गाजलु ति ठुला ठुला आंखा । 

अस्तु । 

 

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

View/Share this post only

कां हलुवा र बालुवामा अल्झिरा' ! ह्यां केके जाती भईसकेर कथा नै सक्की सको, कता गाएब हो भन्या ?  सबै कुशल- मंगल नै त छ ? 

 

 

यात्रिजी, 

आशा छ तपाईंको गुनासो पनि मेटिए होला । 

 

 

सुकुचा प्रभो, 

यहाँको कमेन्ट मिस्टर ईन्डिया वाला परेछ ! आफुसँग रातो चश्मा नाइ, केइ नि देखिन पर्भो मैलेत ! 

 

 

बाजेलाई जदौ गरें, 

मनपराइ दिनुभेकोमा धन्यवाद । 

 

 

ठुल्दाइ, 

सुरुमा माफि नै चढाएं । दाइबाट प्रशंसा पाउनु मेरो अहोभाग्य, पैलो जुनीमा ठुलै पुण्य गरेको रइछु भन्ने ठानेको छु । 

 

 

कोहो-कोहो जी,

सम्योगान्त विधामा यो ज्यानको हात तेत्ती चल्दैन, तेइपनी म कोशीस गर्नेछु । कसैको याद आएछ खुशी लाग्यो, अब सम्झना मात्र छ भने त म के भनुम् तर सम्झनाको साथ-साथमा समय पनि छ भने ढिला नगरुम मित्र - फुत्केको माछो ठुलो हुन्छ नि फेरी ! 

 

 

फत्ते बन्धु, 

धन्यवाद यहाँलाई पनि । र, अन्य मौन पाठकहरु प्रती पनि आभार प्रकट गर्दछु । 

View/Share this post only

प्रितको नशा त्यो कम्पौन्दरिय एवं रासयाँशास्त्रिय नशा भन्दा कति गहिरो कति सुसुप्त अनि कति गढ़िलो हगी ?

 

कति सुन्दर शब्दरचना "..... मायाको शाब्दिक वा पर्यायवाची अर्थ केवल प्राप्ती होइन भन्ने निष्कर्शमा पुग्थें म..."

एउटा मेरो एकदम मनपर्ने गित याद आयो अरुण मामाको "...साँचो प्रिती लाएकै थिएँ , चोखो जोबन दिएकै थिएँ, बुझ्ने ले कुरा नबुझेपछि मनमा कुरा नालियेपाची मनमा  पिर त पर्ने नै भयो यो मन तेसै मर्ने नै भयो ...."

 

"....ह्यां केके जाती भईसकेर कथा नै सक्की सको, कता गाएब हो भन्या ?  सबै कुशल- मंगल नै त छ ?"

-ज्यानलाइ सबको मायाको छात्रछाया छ कसको के हुति लौ मलाई अमंगल गर्न ...  तेस्मथी हजुर जस्तो मित्र को साथ् .... 

 

View/Share this post only